الف- در كنار خانواده‏
اهل بيت پيامبر بهترين سلوك را با خانواده خويش داشتند و از اين نظر نيز اسوه و نمونه بودند. اعضاى خانواده هر يك از معصومين (ع) همواره‏ در كنار دريايى از رأفت، رحمت، حسن خلق و معنويت و عاطفه زندگى مى‏كردند.
محيط خانواده معصوم از نظر صفا و صميميت، يكرنگى، دلسوزى، پاكى و حسن معاشرت چون بهشت برين بود.
رسول گرامى اسلام (ص) مى‏فرمود:
خَيرُكُم خَيرُكُم لِاهلِهِ وَ انَا خَيرُكُم لِاهلى. «1»
بهترين شما كسى است كه براى خانواده‏اش بهترين باشد و من چنين هستم.آن حضرت در طول زندگى خويش با كمال ادب، خوشرويى، عدالت و مهربانى با اعضاى خانواده خويش زندگى كرد. هرگز سربار كسى نبود و كارهايش را به ديگران واگذار نمى‏كرد.هنگام ازدواج على و زهرا (ع) نيز به فاطمه (س) فرمود: «دخترم! شوهرت پس از من بهترين مرد دنيا است. هرگز با او مخالفت نكن.» و به حضرت على (ع) نيز فرمود: «همسرت را به خانه ببر و با او لطف و مدارا كن. او پاره تن من است. هرچه او را ناراحت كند، مرا نيز ناراحت مى‏كند.» اميرمؤمنان (ع) فرمود: «به خدا سوگند! من هرگز فاطمه را خشمگين نكردم و تا آخر عمر او را به كارى كه مايل نبود وانداشتم. او نيز هرگز مرا به خشم نياورد و با من مخالفت نكرد.» «2»
مشهور است كه امام مجتبى (ع) به سبب زهرى كه همسرش به او نوشاند از دنيا رفت. حضرت سيد الشهدا (ع) از او خواست، تا متهم را براى كيفر معرفى كند؛ ولى كرم و بزرگى امام مجتبى (ع) اجازه نداد چنين امرى صورت پذيرد. «1»