11. نظم و انضباط

عمر و امكانات آدمى محدود است و آرمان‏هاى او- در بعد مادى و معنوى- نامحدود است و آنچه ميان اين دو تعادل برقرار مى‏سازد، «نظم و برنامه ريزى» است. اين موضوع به قدرى پراهميت است كه اميرمؤمنان (ع) آن را كنار «تقوا» سفارش نموده و فرموده است:
اوصيكُما وَ جَميعَ وَلَدى وَ اهلى وَ مَن بَلَغَهُ كِتابى بِتَقوَى اللَّهِ وَ نَظمِ امرِكُمِ. «1» شما و همه فرزندان و بستگان و كسانى را كه اين نامه به آنها مى‏رسد، به تقواى الهى و نظم كارهايتان سفارش مى‏كنم.
حضرت موسى بن جعفر (ع) نيز در حديثى مى‏فرمايد:
بكوشيد كه اوقاتتان چهار بخش باشد: بخشى براى مناجات با خدا، بخشى‏ براى زندگى و معاش، بخشى براى معاشرت با برادران و مردمان مورد اعتماد- كه عيبهايتان را به شما گوشزد مى‏كنند و از دل به شما اخلاص مى‏ورزند- و بخشى را نيز با خود خلوت كنيد براى لذت‏هاى حلال و اين بخش، شما را بر انجام سربخش ديگر كمك مى‏كند. «1»