توصيه به حفظ عزّت نفس‏
پيامبر و امامان (ع) همان طور كه خود، سرافراز و عزيز زندگى مى‏كردند، دوست داشتند كه ديگران بويژه پيروانشان نيز با عزّت و سربلندى زندگى كنند و ننگ و ذلت را نپذيرند. از اين رو، با سخن و سيره خويش در مقام تثبيت عزّت و شرف در جامعه اسلامى بودند. رسول خدا (ص) فرمود:
مَنْ ارادَ انْ يَكُونَ اغْنَى النَّاسِ فَلْيَكُنْ بِما فى يَدِاللَّهِ اوْثَقَ مِنْهُ بِما فى يَدِ غَيْرِهِ «1»
هر كس مى‏خواهد بى‏نيازترين مردم باشد بايد اعتمادش به آنچه نزد خداست بيشتر از اعتمادش به اموال مردم باشد.
حضرت صادق (ع) فرمود:
يكى از اصحاب پيامبر (ص) دچار تنگناى مالى شديدى شد، حضور پيامبر رسيد تا از آن حضرت كمك بخواهد، اما پيش از ابراز نياز، رسول اكرم (ص) فرمود: هر كس از ما چيزى بخواهد، عطا خواهيم كرد، ولى اگر عزّت پيشه كند، خدا بى‏نيازش مى‏سازد. آن مرد خود را مخاطب پيامبر (ص) احساس كرد، نياز خود را ابراز نكرد. روز دوم و سوّم نيز چنين اتفاقى افتاد. اين برخورد پيامبر (ص) او را به فكر كسب و كار انداخت و رفت با عاريه گرفتن تيشه‏اى به هيزم كنى پرداخت و كم‏كم زندگى‏اش را سر و سامان داد. روزى حضورپيامبر (ص) شرفياب شد و داستان خود را تعريف كرد. ايشان نيز سخن آن روز خود را تكرار كرد. «2» شاعرى در خانه امام حسين (ع) آمد، شعرى خواند و اظهار نياز كرد.امام به درون خانه رفته، كيسه‏اى حاوى دينارهاى طلا برداشت و از لاى در به او داد و چهره در چهره او نيفكند، مبادا شرم كند و عزّتش لكّه‏دار شود! «3»
اسحاق بن عمّار گويد:
حضرت صادق (ع) از من پرسيد: هنگام پرداخت زكات مالت چه مى‏كنى؟ گفتم:
فقرا به منزلم مى‏آيند و آن را دريافت مى‏كنند. فرمود: اى اسحاق! مى‏بينم كه مؤمنان را خوار مى‏كنى! پروا كن. پروا كن. خداوند مى‏فرمايد: «هر كس يكى از دوستان مرا خوار سازد، به جنگ با من برخاسته است.» «1»
شخصى به نام مفضل بن قيس گويد:بر امام صادق (ع) وارد شدم، از وضع زندگى‏ام گله كردم. آن حضرت به خدمتكارش فرمود: آن كيسه پول را بياور. سپس آن را به من داد و فرمود:مشكلت را با اين چهارصد دينار حلّ كن. عرض كردم: قربانت گردم، مقصود من دريافت وجه نبود و آن را نمى‏پذيرم، بلكه دوست دارم، برايم دعا كنيد. امام فرمود: دعا نيز خواهم كرد، ولى تو از اينكه ديگران را از زندگى‏ات آگاه كنى بپرهيز، چرا كه چنين كارى سبب خوارى است.»اميد است با اقتدا به سخن و سيره آن پاكان برگزيده، ما نيز در زندگى شخصى و اجتماعى خويش عزيز و سرافراز باشيم.