ب- تلاوت جانانه
قرآن، «حبل اللَّه» و ريسمان پيوند آدمى به عرش الهى است و خداوند به مؤمنان دستور داده است:
فَاقْرَءُواْ مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ. (مزمل: 20)
هر قدر كه برايتان ميسر است قرآن بخوانيد.همتايان قرآن، همان گونه كه در بعد معارف و حقايق و اسرار، همراه قرآن بودند، در آشكار نيز با نور قرآن توأمان بودند و از تلاوت و شنيدن و ترنم عاشقانه قرآن غفلت نمىكردند.رسول خدا (ص) هر شب پيش از خواب مسبّحات (سورههاى حديد، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلى) را قرائت مىكرد و همين طور سوره سجده و ملك را «1». گاه براى حضرتش قرآن تلاوت مىكردند و ايشان گوش مىداد و مىگريست. «2» امام رضا (ع) ساعتها در بستر خود قرآن تلاوت مىكرد. وقتى به آيههايى كه درباره بهشت و دوزخ است مىرسيد، سخت مىگريست و از آتش دوزخ به خدا پناه مىبرد و از او بهشت طلب مىكرد. «3»شبى مزدوران متوكل عباسى به منزل امام هادى (ع) هجوم بردند. ايشان را در اتاقى تنها يافتند كه لباسى پشمين به تن دارد و بر ريگهاى كف اتاق نشسته، محو جمال حق است و آيههاى وعد و وعيد را ترنّم مىكند. «4» معصومين (ع) در طول زندگى و به تناسب حال و مقال آيات قرآن را تلاوت مىكردند و تاريخ و سخنان و خطبههاى آنان، مشحون آيههاى قرآنى است.نقل است يكى از كنيزان امام مجتبى (ع) يك شاخه گل به ايشان هديه كرد و امام نيز او را آزاد ساخت. وقتى علت را پرسيدند. پاسخ داد: خداوند به ما ادب آموخته و فرموده است:
اذا حُيِّيتُم بِتَحِيِّةِ فَحَيُّوا بِاحْسَنَ مِنْها. (نساء: 86)
هر گاه به شما تحيت گويند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهيد.و بهتر از هديه او آزادىاش بود. «1» حضرت سيد الشهداء (ع) در نهضت عاشورا به مناسبتهاى گوناگون آيات قران را زمزمه مىكرد. از جمله، وقتى خبر شهادت قيس بن مسهر صيداوى پيك خود به كوفه را شنيد، اشك از چشمانش فرو ريخت و آيه 23 سوره احزاب را تلاوت كرد. همچنين وقتى خبر شهادت مسلم و هانى را شنيد. آيه 156 سوره بقره را قرائت كرد و آن گاه كه حضرت على اكبر (ع) به ميدان رفت، امام قدرى با خدا راز و نياز كرد و عمر بن سعد را نفرين نمود و سپس با صداى بلند آيات 33 و 34 سوره آل عمران را خواند. «2» نكته جالب در قرائت اهل بيت (ع) اين بود كه صوت قرآن آنان نيز از همگان دلرباتر بود و صوت هيچ قارى قرآنى به زيبايى صوت ايشان نمىرسيد.
على بن محمد نوفلى مىگويد: در محضر امام كاظم (ع) سخن از صوت قرآن به ميان آمد. ايشان فرمود: على بن الحسين (ع) قرآن را چنان قرائت مىكرد كه هر كس از كنار خانه ايشان مىگذشت و صداى قرآن را مىشنيد، از هوش مىرفت. اگر امام همه صوت زيبايش را آشكار كند، مردم طاقت شنيدن آن را ندارند. من پرسيدم: مگر رسول خدا (ص) امام جماعت نبود و صدايش را مردم نمىشنيدند؟ فرمود: پيامبر نيز صوت زيبايش را به قدرى آشكار مىكرد كه مردم تاب بياورند. «1»
|