اصل شرافت و كرامت انسان‏
كرامت؛ يعنى بزرگوارى و وارستگى از پستى و فرومايگى. «3»شرافت و كرامت در ذات هر انسانى نهفته است و اختصاص به افراد خاصّى ندارد، زيرا روح او منشأ الهى دارد و بسيار شريف و كريم است.انسان وظيفه دارد كه شرافت و كرامت نفس خود را حفظ كند و او را عزيز بشمارد، و نبايد با پيمودن راه انحرافى آن را پايمال كند. قرآن و روايات معصومين (ع) بر اين حقيقت تأكيد كرده‏اند، به عنوان نمونه: «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنى ادَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضيلًا» «4»و ما فرزندان آدم را كرامت بخشيديم و بر دريا و خشكى سوار كرديم و از چيزهاى خوش وپاكيزه روزى داديم و بر بسيارى از مخلوقات خود برترى بخشيديم.علّامه طباطبايى در تفسير آيه مزبور مى‏فرمايد:مراد از آيه، بيان حال جنس بشر است، بدون توجّه به كرامتهاى خاصّ و فضايل روحى و معنوى كه به عدّه‏اى اختصاص‏داده، بنابراين، آيه مشركان، كافران و فاسقان را هم شامل‏مى‏شود. «1» «إِنى جاعِلٌ فِى الْأَرْضِ خَليفَةً» «2»همانا من در روى زمين جانشينى قرار مى‏دهم.
نظير چنين آياتى گوياى آن است كه در ميان آفريدگان الهى، انسان از موقعيّت برترى برخوردار بوده و اساس خلقت او بر احترام، كرامت و عزّت نهاده شده است.
حضرت على (ع) در سخنى خرمندترين مردم را كسى مى‏داند كه كرامت خويش را حفظ كند و از پستى بپرهيزد.
«اعْقَلُ النَّاسِ ابْعَدُهُمْ عَنْ كُلِّ دَنِيَّةٍ» «3»دورترين فرد از پستى، خردمندترين مردم است.و در سخنى ديگر، كسى را مؤمن مى‏داند كه دلش از شائبه پستى و فرومايگى پاك باشد. «الْمُؤْمِنُ مَنْ طَهَّرَ قَلْبَهُ مِنَ الدَّنِيَّةِ» «4»و در وصيّت به امام حسن (ع) مى‏فرمايد: «وَ اكْرِمْ نَفْسَكَ عَنْ كُلِّ دَنِيَّةٍ وَ انْ ساقَتْكَ الَى الرَّغائِبِ فَإِنَّكَ لَنْ تَعْتاضَ بِما تَبْذُلُ مِنْ نَفْسِكَ عِوَضاً» «5»و نفس خويش را از هر زبونى و پستى گرامى بدار، هر چند تو را به نعمتهاى بى‏شمار رساند، زيرا هرگز برابر آنچه از نفس خويش صرف مى‏كنى، عوض نخواهى يافت.اين روايات انسان را به شرافت و كرامت ذاتى‏اش و اينكه هيچ چيزى از مادّيات را نمى‏توان با آن برابر دانست، توجه مى‏دهد.