اقسام آزادى‏
شهيد مطهرى (ره) آزادى را به دو نوع؛ اجتماعى و معنوى تقسيم كرده، پيرامون هر يك چنين توضيح مى‏دهد:الف- آزادى اجتماعى: يعنى بشر بايد در اجتماع از ناحيه ساير افراد، آزادى داشته باشد، ديگران مانع رشد و تكامل او نشوند. جلوى فعّاليتش را نگيرند، دنيا را به شكل يك زندان برايش درنياورند، استثمارش نكنند و قواى فكرى و جسمى او را در جهت منافع خود به كار نگيرند. «3»

ب- آزادى معنوى: انسان يك موجود مركّب و داراى قوا و غرايز گوناگونى است. در وجود او قواى نيرومندى چون شهوت، غضب، حرص، جاه طلبى، افزون طلبى و ...وجود دارد و در مقابل، از عقل، فطرت، وجدان اخلاقى و ... نيز برخوردار است. اگر انسان تابع قوا و غرايز درونى خود باشد، در واقع برده و اسير رذايل و پستيها گشته و نمى‏توان او را آزاد ناميد، ولى اگر از عقل، فطرت و وجدان خويش پيروى كرد و اسير خشم، شهوت و منفعت طلبى نشد از نظر معنوى آزاد است. بطور مثال:اگر كسى زن نامحرمى را ديد و حسّ شهوت، او را به چشم‏چرانى و تعقيب تحريك كرد، ولى غيرت و وجدانش چنين اجازه‏اى به او نداد، وى آزاد مرد است و در مقابل، اگر شخصى به خواسته‏هاى چشم، گوش، شكم و دامن خود تن در دهد، اسير و بنده است. «4»