الف- هدفدارى جهان‏
عظمت حيران كننده كهكشانها، پيچيدگى خيره‏كننده پديده‏ها، فعل و انفعالات جهان هستى و ... جاى هيچ ترديدى براى اهل خرد نمى‏گذارد كه «هستى»، «هدفدار» است.قرآن مجيد بر اين حقيقت تصريح كرده، مى‏فرمايد: «وَ ما خَلَقْنَا السَّماءَ وَ الْارْضَ وَ ما بَيْنَهُما باطِلًا ذلِكَ ظَنُّ الَّذينَ كَفَرُوا» «2»ما زمين و آسمان و آنچه را ميان آنهاست، بيهوده نيافريده‏ايم، اين گمان كافران است. «وَ ما خَلَقْنَا السَّمواتِ وَ الْارْضَ وَ ما بَيْنَهُما لاعِبينَ ما خَلَقْنا هُما الّا بِالْحَقِّ وَ لكِنَّ اكْثَرَهُمْ لايَعْلَمُونَ» «3»ما آسمانها و زمين و آنچه را ميان آنهاست، بازيگرانه نيافريديم، آنها را جز بحق نيافريديم، ولى بيشتر آنها نمى‏دانند.و از زبان مؤمنان خردمند، چنين مى‏گويد: «رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا» «1»پروردگارا اين (آسمان و زمين) را بيهوده نيافريدى. «رَبُّنَا الَّذى‏ اعْطى كُلَّ شَىْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‏» «2»پروردگار ما كسى است كه به همه چيز، آفرينش داده، سپس هدايتش كرده است.شهيد مطهرى در اين باره مى‏نويسد:
«جهان ما جهان هدفدار است؛ يعنى در درون موجودات، كششى به سوى هدف كمالى‏شان موجود است و «هدفدارى» همان هدايت الهى است.» «3»بنابراين، جهان هستى از دنياى شگفت‏انگيز اتمها گرفته تا زندگى مرموز جانداران دريا و خشكى و سپر سرسام آور كرات آسمانى و ... همه و همه در بستر تكامل، به سوى هدف پيش مى‏روند و پديده‏اى بدون هدف، آفريده نشده است.عقل سليم نيز در اين باره چنين نظر مى‏دهد: خداوندِ هستى آفرين، حكيم و داناى مطلق است كه هيچ‏گونه بيهوده‏كارى و مهمل‏آفرينى به آستان مقدسش راه ندارد، پس هر چه او آفريده از روى دانش و حكمت‏است و آفرينشى چنين، هرگز لغو و بيهوده‏نيست و به‏گفته شهيدمطهرى: «جهان از يك مشيّت حكيمانه پديد آمده است و نظام هستى بر اساس خير و جود و رحمت و رسانيدن موجودات به كمالات شايسته آنها استوار است.» «4»