1- خانواده
پس از تولّد، محيط خانواده، مهمترين نقش را در تكوين و تحول شخصيت فرد ايفا مىكند؛ اگر محيط خانواده سالم و صالح باشد، در انسان اعتماد به نفس، مهر و محبّت، ايثار، استقلال و قدرت مسؤوليتپذيرى، سازگارى و تمامى خصوصيات و صفات شايسته يك انسان ايجاد مىشود و برعكس، در خانواده ناسالم، انسان رشد طبيعى خود را از دست داده دچار ناهنجاريهاى مختلف رفتارى مىگردد؛ زيرا وجود رذايل انسانى در خانواده و كشمكشهاى خانوادگى موجب سلب امنيت فرد شده، منجر به اختلال در رشد و تكامل طبيعىاش مىشود و او را به سوى رفتارهاى ناهنجار سوق مىدهد.زمينه تأثيرپذيرى انسان از انواع محيط در سرشت او نهاده شده است. اين مطلب واقعيتى است كه اسلام بدان توجه داشته و هشدار داده است كه مربيان جامعه- از جمله پدر و مادر- آينده سازان را از نقاط مثبت محيط بهرهمند و از نقاط ضعف آن، دور سازند.رسول خدا صلى الله عليه و آله مىفرمود: «كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ حَتَّى يَكُونَ ابَواهُ يُهَوِّدانِهِ اوْ يُنَصِّرانِهِ» «1»هر نوزادى بر فطرت (توحيدى) متولد مىشود، تا اينكه پدر و مادرش او را يهودى يا مسيحى مىكنند.امام خمينى در شرح اين حديث مىفرمايد: «... همان فطرت انسانيت، فطرت صراط مستقيم، فطرت اسلام، فطرت توحيد است، و اين تربيتهاست كه يا همين فطرت را شكوفا مىكنند يا جلوى شكوفايى فطرت را مىگيرند.» «2»اين حديث پيامبر (ص)، يكى از احاديث بيشمارى است كه پيرامون اين موضوع پراهميت، صادر شده و همه جزئيات سالمسازى محيط خانواده و پالايش آن از آلودگيها را ترسيم كرده است كه بخش كوچكى از آن را تا انتهاى درس ملاحظه خواهيم كرد.
|