ب- راههاى پرورش و شكوفايى عقل‏
اسلام براى پرورش و شكوفايى عقل، راههاى عملى گوناگونى را ارائه داده است كه تمام انسانها، در هر سطحى باشند، مى‏توانند از آنها بهره گيرند؛ از جمله به انديشيدن درباره پديده‏هاى زير سفارش مى‏كند:

1- نظام آفرينش‏
«انَّ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَاياتٍ لِأُولِى‏الْأَلْبابِ» «2»همانا در آفرينش آسمانها و زمين و رفت و آمد شب و روز، نشانه‏هايى براى صاحبان عقل است.

2- خلقت انسان‏
«فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ» «3»انسان بايد بنگرد كه از چه چيزى خلق شده است.

3- موجودات زنده ديگر
«وَ اوْحى رَبُّكَ الَى النَّحْلِ انِ اتَّخِذى مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ ثُمَّ كُلى‏ مِنْ كُلِّ الَّثمَراتِ فَاسْلُكى سُبُلَ رَبِّكَ ذُلُلًا يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ الْوانُهُ فيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ انَّ فى ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ» «4»و پروردگارت به زنبور عسل الهام كرده كه در كوهها و درخت‏ها و بناهاى بلند منزل گيريد، سپس از ميوه‏ها بخوريد و راه پروردگارتان را (با طاعت) بپيماييد، آن گاه از درون آنها نوشيدنى با رنگهاى مختلف بيرون مى‏آيد كه در آن براى انسان شفاست؛ همانا در اين، نشانه‏اى براى متفكّران است.

4- تاريخ گذشتگان‏
«اوَلَمْ يَسيرُوا فِى الْارْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ كانُوا مِنْ قَبْلِهِمْ» «1»آيا مردم در زمين سير و سفر نمى‏كنند تا عاقبت پيشينيانشان را ببينند.