مدارا و سازش با مردم
از شگفتيهاى آفرينش اين است كه همانگونه كه چهره و ظاهر دو نفر مثل هم نيست، انديشه و سليقه آنها نيز شبيه به يكديگر نيست و طرز فكر و شخصيت هر كسى منحصر به فرد و بى نظير است. بنابراين ما به تعداد كسانى كه با آنها برخورد مىكنيم با سليقه و فكر مواجه هستيم و زندگى كردن با افراد و روحيات مختلف، دانش خاصّى مىطلبد.يكى از روشهاى موفق زندگى اجتماعى، موقعيت سنجى است، به اين معنا كه انسان، افراد جامعه خويش را بشناسد و با آنها طبق روحيات خودشان برخورد كند و با آنها مدارا نمايد.
رسول اكرم صلّى الله عليه و آله مىفرمايد:
«مُداراةُ النَّاسِ نِصْفُ الْايمانِ وَ الِّرفْقُ بِهِمْ نِصْفُ الْعَيْشِ» «2»
مداراى با مردم نيمى از ايمان، و سازش و رفاقت با آنها نيمى از زندگى است.
امام على سلام الله عليه نيز در وصيت به محمد بن حنفيه مىنويسد:
«... وَ اعْلَمْ انَّ رَأْسَ الْعَقْلِ بَعْرَ الْايمانِ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مداراةُ النَّاسِ وَ لا خَيْرَ فى مَنْ لايُعاشِرُ بِالْمَعْرُوفِ مَنْ لابُدَّ مِنْ مُعاشَرَتِهِ» «3»
بدان كه پس از ايمان به خداى بزرگ، رأس خردمندى مدارا كردن با مردم است و كسى كه با مردم، به نيكى معاشرت نكند، خيرى در او نيست.از آنجا كه بيشترين بخش برخورد و معاشرت در قالب سخن و توسط زبان انجام مىگيرد قرآن مجيد به مسلمانان دستور مىدهد:
«قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً» «1»
با مردم به نيكى سخن بگوييد.
امام صادق عليهالسلام ضمن تفسير اين آيه شريفه به حكمت مدارا نيز اشاره كرده مىفرمايد:
«منظور از آيه، همه مردم، اعم از مؤمنان و مخالفان است؛ با مؤمنان بايد با خوشرويى روبرو شد و با مخالفان نيز بايد با مدارا سخن گفت تا آنها را به سوى دين و مكتب جذب نمود و به آسانى، خود و مؤمنان را از گزندشان محفوظ داشت.» «2»
|