... مقدمه
رازدارى از خصلتهاى الهى، جزو اوصاف مؤمنين كامل، نشانه كمال عقل و بهعنوان منبع خيرات شناخته شده است. انسان رازدار، وفادار و امين است و با حفظ اسرار، موقعيت خود را حفظ كرده و آبرو و ناموس ديگران را نيز محترم مىشمارد. از اين رو، اسلام حفظ اسرار و رازدارى را مورد تأكيد قرار داده است، امير مؤمنان عليه السلام مىفرمايد:
«جُمِعَ خَيْرُ الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ فى كِتمانِ السِّرِّ» «1»
خير دنيا و آخرت در پنهان داشتن راز نهفته است.
در جاى ديگر مىفرمايد:
«كُنْ بِاسْرارِكَ بَخيلًا» «1»
نسبت به رازهاى خود بخيل باش.
نقش رازدارى در زندگى چنان حياتى است كه امام صادق عليه السلام آن را همچون خونى كه در رگهاى انسان جريان دارد دانسته، مىفرمايد:
«سِرُّكَ مِنْ دَمِكَ فَلا يَجْرِيَنَّ مِنْ غَيْرِ اوْداجِكَ» «2»
راز تو، بخشى از خون تو است، پس نبايد در غير رگهايت جارى شود.
از اين حديث شريف استفاده مىشود، همانطور كه جريان طبيعى خون در بدن باعث ادامه حيات است و چنانچه به جاى جريان يافتن در رگها، به بيرون راه يابد، منجر به مرگ مىشود، اسرار انسان نيز اگر از دل خارج شود و در مجراى غيرطبيعى قرار گيرد، زندگى عادى انسان را دچار تزلزل ساخته، آبروى او را در معرض خطر جدى قرار مىدهد.
به همان اندازه كه رازدارى در اسلام مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته، افشاى راز، سخت نكوهششده، زيرا پيامدهاى بسيار نامطلوبى براى انسان بهدنبال خواهد داشت، تا جايىكه در روايات از آن بهعنوان خيانت ياد شدهاست؛ چنانكه امير مؤمنان على عليه السلام مىفرمود:
«وَ لا تُذِعْ سِرّاً اودِعْتَهُ، فَانَّ الْاذاعَةَ خِيانَةٌ» «1»
رازى را كه به تو سپرده مىشود، فاش مساز، كه فاش ساختن رازها خيانت است.
در پارهاى از روايات نيز فاش ساختن اسرار، شركت در قتل پيامبران الهى شمرده شده است و از آنها استفاده مىشود كه افشاى راز چهبسا منجرّ به قتل افراد بىگناه مىشود و انسان را در قتل آنها شريك مىسازد و عواقب چنين كارى انسان را در آتش دوزخ گرفتار خواهد ساخت. امام صادق عليه السلام در تفسير آيه «وَ يَقْتُلُونَ الْانْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ» «2»
مىفرمود:
«اما وَاللَّهِ ما قَتَلُوهُمْ بِاسْيافِهِمْ وَ لكِنْ اذاعُوا سِرَّهُمْ وَ افْشَوْا عَلَيْهِمْ فَقُتِلُوا» «3»
به خدا سوگند آنان را با شمشيرهايشان نكشتند، بلكه اسرارشان را فاش كردند و با اين كارشان، سبب قتل آنان شدند.
يكى از صفات خداوند، رازدارى و پردهپوشى است. او كه علم بىكرانش، همه جهان و جهانيان را فرامىگيرد، به اسرار نهان همه آگاه است و مَحرم اسرار آفريدگان خود است. اسرارى كه اگر فاش گردد، گاه نظام زندگى به هم مىخورد. انسان كه جانشين و نشانه خداوند است، بايد همانند او رازدار و پردهپوش باشد.
امام رضا عليه السلام در سخن زيبايى مىفرمايد:
«لا يَكُونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً حَتَّى يَكُونَ فيهِ ثَلاثُ خِصالٍ. سُنَّةٌ مِنْ رَبِّهِ وَ سُنَّةٌ مِنْ نَبِيِّهِ وَ سُنَّةٌ مِنْ وَلِيِّهِ. امَّا السُّنَّةُ مِنْ رَبِّهِ فَكِتمانُ سِرِّهِ وَ امَّا السُّنَّةُ مِنْ نَبِيِّهِ فَمُداراةُ النَّاسِ وَ امَّا السُّنَّةُ مِنْ وَلِيِّهِ، فَالصَّبْرُ فِى الْبَأْساءِ وَالضَّرَّاءِ» «1»
هيچ مدّعى ايمانى، مؤمن نخواهد بود، مگر آنكه سه ويژگى داشته باشد كه يكى را از خدا و ديگرى را از پيامبر صلى الله عليه و آله و سومى را از امامش گرفته باشد. ويژگى الهى، «پنهان داشتن راز» خود است و خصلت پيامبرى، «مدارا كردن با مردم» است و سرمشق از امام، «صبر در مشكلات و مصيبتها» است.
اين مجموعه، برگرفته و خلاصه شده از كتابهايى است كه در مركز تحقيقات اسلامى سپاه تأليف شده است. اين كتابها عبارتند از: 1- پيشدرآمدى بر حفاظت اطلاعات از ديدگاه اسلام/ مصطفى آخوندى 2- اطلاعات نظامى در اسلام/ عبدالحسين بينش 3- اخلاق اطلاعاتى/ علىاصغر الهامىنيا، سيد محمد مقدسنيا، محمدحسين مظفرى 4- اطلاعات در اسلام/ محمدرضا رضوانطلب، مهدى عبداللهى، محمدحسن ميرى 5-
قواعد و احكام حفاظت اطلاعات/ اسداله احمديان، مهدى عبداللهى 6- حفظ اسرار
كتابهاى فوق به لحاظ تخصصى بودن مطالب آنها نوعاً از دسترسى عموم خارج هستند. از اين رو براى آشنايى بيشتر افراد جامعه با مسائل رازدارى از ديدگاه اسلام، اقدام به گردآورى اين مجموعه گرديد. در پايان با تشكر از برادر حسين احمدى كه قبول زحمت نموده و برخى از مباحث آن كتابها را انتخاب و تنظيم كردهاند اميد است كه اين مجموعه مورد استفاده علاقمندان قرار گيرد و تاحدّى از آسيبهايى كه به علت عدم رعايت رازدارى به انقلاب اسلامى و افراد جامعه وارد مىشود جلوگيرى گردد.
ان شاءالله
مركز تحقيقات اسلامى
نمايندگى ولى فقيه در سپاه
|