مؤلفه رفتارى از زبان آيات و روايات
اصولًا بسيارى از وظايفى كه خداوند بر افراد مؤمن مقرر مىفرمايد، وظايف رفتارى هستند؛ مثلًا استعانت از نماز و صبر «3»، استفاده از روزىهاى پاك «4»، انفاق در راه خدا «5»، عدم ابطال صدقات از طريق منتگزارى و اذيت «6»، آمادگى دفاعى و حركت براى مقابله با دشمن در گروههاى كوچك و يا بزرگ «7»، قيام به قسط. «8»دو مؤلفه شناختى و عاطفى ايمان نيز به راحتى از بعضى آيات قابل استفاده است. بديهى است براى صدور يك رفتار، دانش تنها كافى نيست، بلكه انگيزش نيز لازم است. قرآن مواردى را مثال مىزند كه دانش دارند، اما بر اساس دانش خود عمل نمىكنند. آنجا كه عدهاى نزد پيامبر ادعاى ايمان كردند، وحى شد كه به آنها بگو شما ايمان نياوردهايد، بلكه بگوييداسلام آوردهايم و هنوز ايمان در قلبهايتان وارد نشده است. «1»
آثار روان شناختى ايمان: مؤمنان با ياد خدا دل هاشان آرام مىگيرد، «2» خدا را مدافع خود، «3» و خود را مشمول بركات خداوند مىدانند. «4» به يكديگر مودّت و دوستى دارند، «5» بر اثر تقوايى كه دارند، داراى نيروى تشخيص حق از باطل مىشوند. «6»
خدا را در همه جا و حتى در حال نجواهاى شخصى و يا چند نفره حاضر و ناظر مىدانند، «7» هميشه توكلشان بر خداست، «8» چون آيات الهى بر آنان خوانده مىشود بر ايمانشان افزوده مىشود. «9»
داراى وقار، متانت، بزرگى و عزتاند، «10» خدا را ولى و ياور خود مىشمارند، «11» خود را پيروز مىدانند، «12» هنگام مصيبت صبور و به هنگام خشم داراى حلم هستند «13» و خدا را دوست دارند و خدا نيز آنها را دوست مىدارد. «14»
آثار رفتارى ايمان: در تنهايى از تقوا و در تنگدستى از صدقه دادن غافل نيستند، حتى زمانى كه براىشان بيم ضرر برود، دست از راستگويى نمىكشند، «15» و در نماز فروتنند، از كارهاى بيهوده روى گردانند، زكات مىپردازند، «1» در انجام دادن كار نيك شتاب مىورزند و در آن بر ديگران سبقت مىگيرند، «2» آنچه را خدا حلال كرده بر خود حرام نمىكنند، «3» از برخى گمانها پرهيز دارند، از تجسس در احوال شخصى ديگران و غيبت پرهيز مىكنند و آن را بسيار زشت مىدانند. «4» چشم و دامن خود را حفظ مىكنند. «5» خيانت در امانتى را روا نمىدارند، «6» به عهد و پيمانى كه بستهاند وفادارند، «7» اموال ديگران را به ناحق نمىخورند، «8» به دنبال برقرارى قسط و عدل هستند. «9» به عمران و آبادى مساجد الهى توجه دارند، «10» و با مال و جانشان در راه خدا تلاش مىكنند. «11»
آثار اخروى ايمان: داخل بهشت مىشوند، «12» مورد آمرزش خدا هستند، «13» با صالحان هستند «14» اجر و پاداش آنها با خداست. «15» بنابراين نگرش صحيح افراد خانواده مىتواند زندگى آنان را سالم، فرح بخش، نشاط آورو با معنويت همراه سازد و كانون گرم خانواده را مركز تربيت نسل آينده ساز كشور و اجتماع نمايد و خير و سعادت دنيا و آخرت را براى اعضاى خانواده تأمين نمايد. و بر عكس در صورت اختلال در نگرش اعضاى خانواده علاوه بر فروپاشى و اضمحلال خانواده دنيا و آخرت اعضاى آن نيز تباه مىگردد از اين رو آسيب نگرشى در خانواده حائز اهميت و قابل دقت و بررسى است.
|