|
5- احترام به عقايد ديگران
گاهى افراد، اعمال خلاف را نه به عنوان خلاف، بلكه به اين عنوان كه آن را عمل صحيحى مىدانند، انجام مىدهند و چهبسا براى آن نوعى ارزش و قداست هم قائل هستند. به عنوان مثال، جوانى كه با لباسى جلف و مبتذل در جامعه ظاهر مىشود يا زنى كه در آرايش مو و لباسش از الگوهاى اجنبى الهام مىگيرد يا مردى كه موهاى شاربش را آنقدر كوتاه نمىكند كه روى دهانش را مىپوشاند، چهبسا هيچ كدام در انجام اين امور بناى ناسازگارى با دين و اهانت به مقدّسات دينى نداشته باشد، بلكه آن را نشانه شخصيّت و حيثيّت اجتماعى بدانند و به آن افتخار كنند.به عبارت روشنتر، همان گونه كه ما به مقتضاى اعتقاد اسلامىمان آن ها را گمراه و منحرف مىدانيم، آنها نيز خود را بر حق و ما را بر باطل مىشمارند و به اصطلاح در جهل مركّب بهسرمىبرند.كسى كه در معاشرت با چنين افرادى قصد امر به معروف و نهى از منكر دارد، بايد به اين نكته توجّه داشتهباشد، كه در برخورد با كسانى كه اعمال خلاف و باطل را از روى اعتقاد و تقدّس انجام مىدهند، تنها بايد با سلاح حكمت و منطق وارد شد و با ملايمت و شفقت آنها را متوجّه اشتباهشان كرد. قرآن كريم در اين باره مىفرمايد:
«أُدْعُ إِلى سَبيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتى هِىَ أَحْسَنُ ...» «1»
با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشى كه
نيكوتر است، استدلال و مناظره كن! ....
زيرا بديهى است كه عقايد هر كس براى خودش محترم است و او توهين به آداب و رسوم و عقايدش را توهين به خودش تلقّى مىكند و از خود واكنش نشان مىدهد. در اين صورت ما اگر به معتقدات و آداب و رسوم غلط و بىمحتواى او اهانت كنيم، در واقع كار چندان مهمّى انجام ندادهايم، ولى او بر اثر حميّت جاهلانهاش- كه ما آن را تحريك كردهايم- عقايد و اعمال صحيح ما را مورد هتك و بىحرمتى قرار مىدهد. در نتيجه به جاى آن كه سبب نجات و هدايت او شده باشيم، او را بيشتر در اعماق جهل، ظلمت، كفر و گناه فرو بردهايم.رهنمود قرآن كريم در اين خصوص چه زيبا و هشداردهنده است:
«وَ لا تَسُبُّوا الَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ...» «1»
به معبود كسانى كه غير خدا را مىخوانند، دشنام ندهيد! مبادا آنان نيز از روى (ظلم يا جهل) به خدا دشنام دهند! اين چنين ما عمل هر قومى را در نظرشان زينت دادهايم ....
|