|
1- بهرهگيرى بيشتر از زندگى:
استفاده نيكوتر و بيشتر از زندگى و جلوگيرى از هدررفتن سرمايه و استعداد، نيازمند برنامهريزى دقيق و رعايت نظم در تمامى فعّاليّتهاست. فردى كه براى اوقاتشبانه روز خود برنامهاى تنظيم كرده، كارهاى شخصى و اجتماعىاش را در زمان مورد نظر انجام مىدهد، بهره بيشترى را از آن خود و ديگران خواهد ساخت.
از اين رو، امام كاظم عليه السلام به برنامهريزى، تنظيم كارها و بهرهگيرى صحيح از وقت اشاره كرده، مىفرمايد:
آداب معاشرت، ص: 129
«بكوشيد كه وقت خود را چهار قسمت كنيد: بخشى براى مناجات با خدا، بخش ديگر براى امرار معاش، بخش سوم براى معاشرت با برادران و معتمدانى كه عيوبتان را به شما مىگويند و در دل به شما اخلاص مىورزند و بخش چهارم براى لذّتها و كامجويىهاى مشروع؛ تا براى سه بخش ديگر نيرو بگيريد.» «1» با مطالعه زندگى امام راحل قدس سره به روشنى مىتوان دريافت كه از جمله عوامل مؤثّر در زندگى، تحصيل و مبارزاتشان؛ برنامهريزى صحيح و پاىبندى به نظم بوده است. يكى از شاگردان ايشان در اين باره مىگويد:
«نظم دقيق در زندگى ... از ويژگىهاى معروف امام است كه شايد از زبان ديگران مكرّر شنيده باشيد، به راستى عجيب بود كه حتّى براى مطالعه و قرائت قرآن و كارهاى مستحب و حتّى زيارتها و دعاهايى كه در وقت خاصّى هم وارد نشده بود، وقت خاصّى را تنظيم كرده بودند و هر كارى را بر طبق همان زمانبندى و تنظيم خاص انجام مىدادند، به طورى كه براى هر كس كه مدّتى با ايشان مأنوس و معاشر مىشد، مشخّص بود كه در چه ساعتى، مشغول چه كارى و انجام چه عملند، اگر چه در حضور ايشان نباشد و فرسنگها از محضرشان دور و جدا باشد.» «2»
شاگرد ديگرشان مىگويد:
«تمام اوقات شريفشان را براى كارهاى شبانهروزى منظّم و مرتّب كرده بودند كه اين براى ما خيلى مفيد بود و تا انسان در امورش منظّم نشود هيچ كارى را نمىتواند، پيش ببرد.» «3»
|