|
ضرورت خيرخواهى
خرد انسان با كمترين توجّه درمىيابد كه انسانهاى عاقل و با تجربه، بايستى انديشه صائب و تجربيات اندوخته خويش را بدون كمترين شائبه در اختيار همنوعان خود گذارند، از سوى ديگر، مخاطبان را ملزم مىداند كه انديشه وتجربه خردمندان را به كار گيرند تا به سعادت و خوشبختى نايل آيند و گرنه در ديدگاه اميرمؤمنان صلوات اللّه عليه، اجتماعى كه فاقد «نصيحت گر» و «نصيحتپذير» باشد، فاقد خير و نيكى است:
«لا خَيْرَ فى قَوْمٍ لَيْسُوا بِناصِحينَ وَ لا يُحِبُّونَ النَّاصِحينَ» «1»
در مردمى كه، ناصح نباشد و ناصحان را دوست نداشته باشند، خيرى نيست.
بدون ترديد كسى كه در برابر خيرخواهى ديگران، بى تفاوتى نشان دهد يا به جاى پذيرش نصيحت ناصح، در برابر او جبههگيرى كند، هرگز به موفّقيت نخواهد رسيد و طعم تلخ شكست را خواهد چشيد همان امام فرمود:
«لَمْ يُوَفَّقْ مَنِ اسْتَحْسَنَ الْقَبيحَ وَ اعْرَضَ عَنْ قَوْلِ النَّصيحِ» «2»
كسى كه زشتى را نيكو شمارد و سخن نصيحت گر را نپذيرد، موفّق نخواهد شد.
دانشمندان و آگاهان نيز اگر از خيرخواهى امتناع ورزند و ديگران را راهنمايى نكنند، دچار لغزش شده، خيانت، پيشه كردهاند. امام باقر عليه السلام مىفرمايد:
«الْعُلَماءُ فى انْفُسِهِمْ خانَةٌ انْ كَتَمُوا النَّصيحَةَ» «3»
دانشمندان، اگر نصيحت را پنهان دارند، خود، خائنند.
بر اين اساس، هم بر آگاهان و مجرّبان، فرض است كه نسبت به جامعه خيرخواهى كنند و راه را از چاه نشان دهند و هم بر نصيحت شوندگان لازم است نصيحت خيرخواهان را به گوش گيرند و به كار بندند. همان امام همام پيرامون گروه نخست فرمود:
«يَجِبُ لِلْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ النَّصيحَةُ» «1»
خيرخواهى مؤمن بر مؤمن، واجب است.
و امام على عليه السلام سلام اللّه عليه، به گروه ديگر فرمود:
«اجْتَلِبُوا النَّصيحَةَ مِمَّنْ اهْداها الَيْكُمْ وَ اعْقِلُوها عَلى انْفُسِكُمْ» «2»
نصيحت را از كسى كه آن را به شما هديه مىكند، بپذيريد و آن را بر خود لازم شماريد.
|