يارى همه جانبه
آنچه ياد شد، منحصر به يارى مظلوم در برابر ضرر مالى و جانى تنها نيست، بلكه هرگونه كمك به مؤمن مظلوم را شامل مىشود و همه موظّفند هرگونه ستمى را اعم از مادى و معنوى همچون ضرر مالى، آسيب جانى، استضعاف فكرى و فرهنگى، آسيب عرضى و ناموسى و ... همه را از مؤمن دور سازند و اجازه ندهند در هيچ يك از ابعاد ياد شده ستمى ببيند.
رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله درباره ستم ستيزى فرهنگى مىفرمايد:
... هر كس ضعيفى را در فهم و معرفتش كمك كند و به او ياد دهد كه چگونه با دشمنان دينى- كه باطل گرا هستند- بحث نمايد، خداوند در سختىهاى جان دادن، يارىاش مىكند ... و هر كس انسان مشغول به دين و دنيا را در كارش يارى رساند تا كارش آسان شود، خداوند مزاحمتهاى شغلى او را مرتفع سازد. «2»
به جرأت مىتوان گفت اعانت مظلوم در بعد فرهنگى و فكرى، به مراتب از يارى فيزيكى او در مسائل مادّى ارزندهتر است؛ زيرا اگر فرد و جامعه در استضعاف فرهنگى به سر ببرند چه بسا زمينههاى ستم پذيرى بيشترى را در خود فراهم آورند و ستمگران ديگرى را بر سر نوشت خويش حاكم سازند، امّا اگر رشد فرهنگى يابند و از اسارت جهل و نادانى آزاد شوند، با اتكاى برخود و جوشش درونى خويش و حتى بدون يارى ديگران و با اتكاى بر توانايىهاى فكرى خود، زنجيرهاى اسارت و ستم را پاره مىكنند و اجازه هيچ گونه استثمار و ظلمى را به ديگران نمىدهند.
در بعد حيثيّت و آبرو نيز هيچ مؤمنى نبايد مورد ستم واقع شود و همه موظّفند در حضور يا غياب همكيشان خود از آنان دفاع كنند و حرمتشان را پاس دارند چرا كه ضربه زدن به عرض و آبروى مؤمن به مراتب از ستم مادّى و ظاهرى شكنندهتر است. امام باقر عليه السلام دراين باره مىفرمايد:
«مَنِ اغْتيبَ عِنْدَهُ اخُوهُ الْمُؤْمِنُ فَلَمْ يَنْصُرْهُ وَ لَمْ يَدْفَعْ عَنْهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلى نُصْرَتِهِ وَ عَوْنِهِ خَفَضَهُ اللَّهُ فِى الدُّنْيا وَ الْاخِرَةِ» «1»
كسى كه نزد او از برادر مؤمنش غيبت شود پس ياريش نكند و از او دفاع ننمايد در حالى كه بر نصرت و يارى او تواناست، خداوند در دنيا و آخرت، او را بى مقدار سازد.
يادآور مىشويم كه يارى مظلوم منحصر به درخواست او نيز نمىشود و به صرف اطّلاع، بايد بدان اقدام كرد حتى اگر خود او از كسى يارى نخواهد.
|