اخوّت
تضاد منافع، برترىطلبى، تنگ چشمى، محدوديت نعمتها و ثروتها و ... انگيزههايى است كه از روزهاى نخستين زندگى بشر، طعم شيرين صلح و همزيستى مسالمتآميز را در ذائقه انسانها تلخ كرده و آنان را- كه بر اثر خلقت و طبيعت، همزاد، همراه و هم هدف هستند- به جان يكديگر انداخته است؛ برادركشى رسم روزگاران شده و خوردن ميراث برادران، قانون زندگى .... از سوى ديگر آدميزادگان هيچ چارهاى جز زندگى انسانى در كنار يكديگر ندارند و همزيستى، همكارى، هميارى و غمخوارى در سرشت آنان نهاده شده است.
شريعت جاويد اسلام، براى پايان دادن به برادركشى و نجات انسان از ورطه انسانخوارى و خودمحورى، بهترين طرح زندگى را در همان برادرى و تحكيم احساسات پاك ديگر دوستى در شاهراه ايمان به خدا طراحى و ارائه داد واز اين رهگذر، فرزندان آدم را به چنگ زدن به حبل المتين «اخوّت» رهنمون گشت و از يكايك آنان در خانواده بزرگ اسلام، ثبت نام به عمل آورد و به آنان يادآورى كرد:
«وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ اذْ كُنْتُمْ اعْداءً فَالَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ
اصول اخلاق اجتماعى، ص: 34
فَاصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ اخْواناً ...» «1»
نعمت خدا را بر خويشتن به ياد آوريد آنگاه كه دشمن يكديگر بوديد پس ميان دلهايتان، الفت انداخت تا به بركت نعمت او برادر هم شديد.
از اين رو، «اخوّت» در زندگى اجتماعى انسان مسلمان، جانِ دوباره گرفت و در گلستان اخلاق اسلامى، بر كرسى اصالت نشست؛ زيرا:
«انَّمَا الْمُؤْمِنوُنَ اخْوَةٌ فَاصْلِحوُا بَيْنَ اخَوَيْكُمْ وَ اتَّقوُا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَموُنَ» «2»
در حقيقت مؤمنان، برادر يكديگرند، پس ميان برادرانتان را آشتى دهيد و تقواى الهى پيشه سازيد شايد مشمول رحمت (خدا) واقع شويد.
|