ايجاد زمينه
چنان كه ياد شد، مواسات و سهيم كردن برادران دينى در مواهب خدادادى زيباترين جلوه ايمان به خدا و روز رستاخيز است و دريغ از شيعه آل محمّد كه به چنين خصلت پسنديدهاى آراسته نباشد. با كاوشى در فرهنگ اسلام، در مىيابيم كه خداوند حكيم، عوامل و انگيزههاى متعددى را فرا راه مؤمنان، نهاده تا به قلّه رفيع مساوات، صعود كنند، از آن جمله:
1- ماه رمضان
گر چه با شنيدن نام ماه رمضان، روزه آن ماه مبارك در ذهن تداعى مىشود، ولى ماه خدا در روزه خلاصه نمىشود و بركات و فرايندهاى بيشمارى با خود دارد كه از چشم تيزبين اهل معرفت مخفى نمىماند، چنانكه امام زين العابدين عليه السلام در دعاى وداع ماه رمضان، شمّهاى از آن بركات بيشمار را بر شمرده است.
ماه خدا در سخنان رهبران الهى، به «ماه مواسات» موسوم شده، «1» كه اشارهاى ظريف به زمينه سازى آن روزهاى پر معنويت براى جامه عمل پوشاندن به ارزشهاى اخلاقى، از جمله مواسات دارد.
مؤمنان روزه دار با امساك از مواهب الهى، ضمن استحكام پيوند معنوى با آفريدگار هستى، به رابطه انسانى با همنوعان و برادران محروم خويش نيز پى مىبرند و تا حدودى از درد استضعاف آنان آگاه مىشوند و از اين رهگذر به دلجويى و دستگيرى از آنان ترغيب شده به مقام مواسات دست مىيازند.
2- دعا
مقام مواسات، بس ارجمند و رفيع است و رسيدن به آن را بايد از خدا طلب كرد اين مسأله به حدى جدّى است كه والاترين آفريده خدا، حضرت ختمى مرتبت صلى الله عليه و آله در يكى از دعاهاى بعد از نافله ظهر، خدا را چنين مىخواند.
«... وَ ارْزُقْنى مُواساتَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَيْهِ مِنْ رِزْقِكَ ...» «1»
[پروردگارا] مواسات كسى را كه روزىاش را در تنگنا قرار دادهاى نصيب من كن.
3- همنشينى با اهل مواسات
اسلام در يك دستور العمل عمومى، به پيروان خويش رهنمود داده است كه همواره تلاش كنند تا با خردمندان و نيكان همنشين باشند و از حشر و نشر با بدكاران بى فرهنگ بپرهيزند، چرا كه خوى و رفتار همنشين- خوب باشد يابد- خواهى نخواهى در انسان تأثير مىگذارد. در مورد مواسات، علاوه بر آن دستورالعمل كلى، از امام صادق عليه السلام چنين رسيده است:
«خِصْلَتانِ مَنْ كانَتا فيهِ وَ الَّا فَاعْزُبْ ثُمَّ اعْزُبْ، قيلَ وَ ماهُما؟ قالَ: الصَّلاةُ فى مَواقيتِها وَ الْمُواظَبَةُ عَلَيْها وَ الْمُواساةُ» «2»
دو خصلت اگر در كسى بود، [با او دوستى كن] وگرنه از او فاصله بگير، باز هم فاصله بگير! پرسيدند آن دو خصلت كدام است؟ فرمود: نماز اوّل وقت و مواظبت بر آن و مواسات.
|