خلاصه درس
اعتدال و ميانهروى به پرهيز از افراط و تفريط در هر كارى گفته مىشود. اصل اعتدال بايد به شكل فراگير بر سراسر زندگى فردى و اجتماعى انسان حاكم باشد و همهجا افكار، كردار و گفتار آدمى را دربرگيرد.نمونههاى كاربردى ميانهروى در افكار به اين صورت است كه اگر فكر، معتدل و مستقيم باشد رفتار فرد نيز راه اعتدال مىپويد. راه ميانه، جاده زندگى است. اين راه ميانه در ا سلام همان تفكر ناب توحيدى است كه در ميان كلافهاى سر در گم انديشههاى خرافى كفر، شرك، دوگانهپرستى، تثليث، رهبانيت، جبر و تفويض و ... با عنوان «صراط مستقيم» خودنمايى مىكند و همه موحّدان حقجو را در خود جاى مىدهد و به سر منزل مقصود مىرساند.نمودهاى كاربردى ميانهروى در كردار، پرهيز از افراط و تفريط در همه امور فردى و اجتماعى است. احكام و مقرّرات اسلامى نيز بهطور گسترده درصدد تنظيم امور بر محور حق و اعتدال و دورى از افراط و تفريطاند. ميانهروى در خواب و خوراك، كار و عبادت، مصرف و هزينه نمود پيدا مىكند.از آنجا كه زبان نيز از فعالترين اعضاى بدن آدمى است و به نمايندگى از همه آنها با ديگران ارتباط برقرار مىكند، پيمان مىبندد و ... به اعتدال نيازمند است و بايد به آن عادت كند، تا در مواقع ضرورى سخن بگويد، سخن حق و صواب بگويد، ذكر بگويد، نصيحت كند، تعليم دهد و تعليم ببيند.از سوى ديگر يا سكوت كند يا جز حق نگويد، ياوه نبافد، دروغ نگويد، تهمت نزند و ....
|