اهميّت ايثار در آيات و روايات
قرآن كريم با بيان شواهد و نمونهها، ايثار را در ابعاد مختلف ستوده است، از جمله:
درباره ايثار جانى حضرت على عليه السلام مىفرمايد:
«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرى نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ» «1»
و بعضى از مردم براى به دست آوردن خشنودى خدا جان خويش را فدا مىكنند.
و در جاى ديگر ايثار مالى خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله را چنين مىستايد:
«وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكيناً وَ يَتيماً وَ اسيراً» «2»
غذاى خويش را با آنكه آن را دوست دارند، به مسكين و يتيم و اسير مىخورانند.
همچنين از «انصار»- كه در حال فقر، از برادران مهاجر خود، با تقسيم اموال و خانههاى خويش پذيرايى كردند و آنان را بر خود مقدّم داشتند- اينگونه تمجيد مىكند:
«وَ يُؤْثِرُونَ عَلى انْفُسِهِمْ وَ لَوْ كانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ» «3»
ديگران را بر خود مقدم مىدارند، هر چند خود، فقير و نيازمند باشند.
در روايات معصومين عليهم السلام نيز ايثار به عنوان «خوى و خصلت ابرار و برگزيدگان الهى، نيكوترين احسان و عالىترين مرتبه ايمان» شمرده شده است، چنان كه امير مؤمنان عليه السلام فرمود:
«الْايثارُ سَجِيَّةُ الْابْرارِ وَ شيمَةُ الْاخْيارِ» «4»
ايثار خوى نيكوكاران و شيوه نيكان است.
در جاى ديگر فرمود:
«الْايثارُ احْسَنُ الْاحْسانِ وَ اعْلى مَراتِبِ الْايمانِ» «5»
ايثار نيكوترين احسان و بالاترين مراتب ايمان است.
همانگونه كه ذكر شد، در امور نظامى بيشتر ايثار جانى مطرح است. كسى كه جان بر كف از اسلام و مرزهاى اسلامى دفاع مىكند، خود را به آب و آتش مىزند و چه بسا خون پاكش در راه پاسدارى از اسلام و ارزشهاى اسلامى ريخته مىشود، بالاترين درجه ايثار را داشته و محبوبترين مقام را نزد خدا دارد؛ چنان كه رسول خدا صلى الله عليه و آله درباره ارزش خونهاى پاك شهيدان راه خدا مىفرمايد:
«ما مِنْ قَطْرَةٍ احَبُّ الَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مِنْ قَطْرَةِ دَمٍ فى سَبيلِ اللَّهِ» «1»
هيچ قطرهاى در پيشگاه خداوند، محبوبتر از قطره خونى كه در راه خدا ريخته مىشود، نيست.
همچنين ارزش ايثار و پاسدارى از مرزهاى اسلامى را اينگونه بيان مىكند:
«رِباطُ يَوْمٍ فى سَبيلِ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ الدُّنْيا وَ ما عَلَيْها» «2»
يك روز مرزدارى در راه خدا از دنيا و آنچه در آن است، بهتر مىباشد.
|