9. نشانه‏هاى يقين‏
يكى از راه‏هاى پى بردن به وجود چيزى، بررسى در علائم و نشانه‏هاى آن است. از اين رو،اگر كسى بخواهد وجود يقين و يا درجه و ميزان آن را در قلب خود بيابد، بايد ببيند آيا آثار و نشانه‏هاى آن را دارد يا نه؟رسول خدا (ص) مى‏فرمايد:
علامت كسى كه صاحب يقين است، شش چيز است:
- از روى حقيقت به خدا يقين كند؛ پس به او ايمان آورد؛
- يقين آورد كه مرگ حق است و از آن بترسد؛
- يقين كند كه قيامت حق است و از رسوايى بترسد؛
- يقين كند كه بهشت حق است و خود را محاسبه كند و شيفته آن باشد؛
- يقين كند كه دوزخ حق است و كوشش خود را براى نجات از آن ظاهر گرداند؛
- يقين دارد حساب حق است و خود را محاسبه كند. «1»
امام صادق (ع) فرمود:

روزى رسول خدا (ص) نماز صبح را با مردم گزارد؛ سپس در مسجد نگاهش به جوانى افتاد كه چرت مى‏زد و سرش پايين مى‏افتاد، رنگش زرد بود و تنش لاغر و چشمانش به گودى فرو رفته.رسول خدا (ص) به او فرمود: حالت چگونه است؟ عرض كرد: من صبح كردم درحالى‏كه داراى يقين هستم. پيامبر اكرم (ص) فرمود: همانا هر يقين را حقيقتى است. حقيقت يقين تو چيست؟
جوان گفت: يا رسول الله! همين يقين من است كه مرا اندوهگين ساخته و بيدارى شب و تشنگى روزهاى گرم را به من چشانيده و به دنيا و آنچه در آن است، بى‏رغبت گشته‏ام؛ تا آن‏جا كه گويا عرش پروردگارم را مى‏بينم كه براى رسيدگى به حساب مردم بر پا شده و مردم براى حساب محشور شده‏اند و من هم در ميان آنها هستم و گويا اهل بهشت را مى‏نگرم كه در نعمتند، و بر كرسى‏ها تكيه زده يكديگر را معرفى مى‏كنند و گويا اهل دوزخ را مى‏بينم كه در آنجا معذّبند و فريادرس مى‏طلبند و گويا الآن صداى زبانه‏هاى آتش دوزخ را مى‏شنوم. آنگاه رسول خدا (ص) فرمود: «اين جوان بنده‏اى است كه خدا دلش را به نور ايمان روشن ساخته.» و به او فرمود: «بر اين حال كه دارى ثابت باش.» جوان گفت: «يا رسول اللّه از خدا بخواه شهادت در ركابت را روزيم كند.»
رسول خدا براى او دعا فرمود. مدتى نگذشت كه در جنگى همراه پيامبر (ص) شركت كرد و او دهمين شهيد جنگ بود. «1»