3. نقش دعا در تكامل انسان
در ميان اسباب و وسايلى كه تقرّب انسان به درگاه الهى را موجب مى شوند، دعا مهمترين نقش را دارد. از اين رو پروردگار متعال مىفرمايد: «وَ اذا سَأَلَكَ عِبادى عَنّى فَانّى قَريبٌ اجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ اذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لى وَلْيُؤْمِنُوا بى لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ» (بقره: 186).
هنگامى كه بندگان من از تو درباره من سؤال كنند. [بگو:] من نزديكم! دعاى دعا كننده را به هنگامى كه مرا مىخواند، پاسخ مىگويم! پس بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان بياورند تا راه يابند و به مقصد برسند.عبادت دامنهاى گسترده دارد و در قالبها و صورتهاى گوناگونى تحقّق مىيابد، امّا رسول خدا (ص) دعا را خالصترين عبادت معرّفى كرده مىفرمايد: «الدُّعاءُ مُخُّ الْعِبادَةِ» «1»دعا مغز و حقيقت عبادت است.چنانكه حضرت باقر (ع) نيز آن را بهترين عبادت مىداند: «افْضَلُ الْعِبادَةِ الدُّعاءُ» «2»بهترين عبادت، دعاست.نيروى تكاملبخشىِ دعا به حدّى است كه به برخى از مدارج كمال و قرب الهى، جز به وسيله دعا نمىتوان رسيد. امام صادق (ع) در اين خصوص مىفرمايد: «انَّ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْزِلَةً لا تُنالُ الَّا بِمَسْأَلَةٍ» «3»همانا نزد خداوند عزّ و جل منزلت و مقامى است كه جز بهوسيله دعا بدان نمىتوان رسيد.
|