خلاصه درس
حدّ ميانى ترس و بى باكى، شجاعت است و همچون ديگر مفاهيم اخلاقى با ضدخود بازشناخته مىشود. در ارزش معنوى آن، همين بس كه قرآن كريم پيامبر اسلام و اصحاب خاصش را با اين ويژگى معرفى مىكند و آنان را شجاع مىداند.شجاعت، صفتى است كه نام و ياد صاحبش را در طول تاريخ زنده نگاه مىدارد.حمزه سيد الشّهداء از جمله شجاعان است او براى شجاعت كم نظيرش، «اسد الله» لقب گرفت و با اين صفت، در چهره تاريخ جاودان گشت.شجاعت براى هر كس زيبنده و براى نظاميان زيبندهتر، بلكه امرى حياتى و ضرورى است و بدون آن از تسليحات پيشرفته نظامى هم نمىتوان به خوبى بهره برد. جنگ، صحنه نمايش شجاعت شجاعان است.شجاعت از عزّت نفس و قوّت قلب، و ترس از ضعف نفس و ذلت پذيرى برمىخيزد. دليرمردان در گفتار و عمل از گرايشهاى ننگ آور دورى مىجويند و با دوست و دشمن، با كرامت نفس رو به رو مىشوند؛ كسى كه از كارهاى زشت و زننده بيشتر بپرهيزد، شجاعت او نيز بيشتر است.پايدارى در برابر مشكلات و پيامدهاى گوناگون جنگ، قاطعيت و شدّت عمل در برابر دشمن از نشانههاى عينى و انفكاكناپذير شجاعت است. آنان كه در مقابل سختىهاى جنگ توان مقاومت ندارند، در رودر رويى با دشمن نيز ناتوانند.توجيه افراد و تبيين اهداف جنگ از مؤثرترين راههاى تشجيع رزمندگان است كه گاهى به طور علنى انجام مىشود؛ همان روشى كه عبدالله بن رواحه در جنگ موته به كار گرفت. و گاهى به طور سرّى صورت مىگيرد؛ شيوهاى كه عمار ياسر در جنگ صفين برگزيد.
|