3- توكل در عمل
در اين مرتبه، نور ايمان، سراسر وجود انسان را فرا مىگيرد و باور مىكند كه مؤثر حقيقى تنها خداست؛ چنان كه خود مىفرمايد: «وَ ما رَمَيْتَ اذْ رَمَيْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ رَمى» «1»اى پيامبر! وقتى تير انداختى، تو نبودى كه تيرانداختى، بلكه خدا بود.چنين شخصى جز او را شايسته توكل و اتكا نمىداند؛ زيرا باور كرده است كه: «ما شاءَ اللَّهُ لا ما شاءَ النَّاسُ ما شاءَ اللَّهُ وَ انْ كَرِهَ النَّاسُ» «1»آنچه خدا بخواهد، همان مىشود، نه آنچه مردم بخواهند، و آنچه خدا بخواهد مىشود اگر چه مردم نخواهند.در اين صورت، انسان بر او توكل و براى او عمل مىكند و همه چيز را از او مىخواهد و مىداند كه غير او همه وسيلهاند و اين بالاترين مرحله توحيد و توكل بر خداست.
|