|
آثار بد دروغ
دروغ باكرامت انسانى سازگار نيست. انسانهاى بزرگوار دروغ نمىگويند، خيانت هم نمىكنند. پس دروغ باكرامت و بزرگمنشى نمىسازد و دروغگويى نشان پستى دروغگو و علامت نبود كرامت دراوست.
حضرت على عليهالسلام مىفرمايد:
«الْكِذْبُ وَالْخِيانَةُ لَيْسامِنْ اخْلاقِ الْكِرامِ» «1»
دروغ و خيانت از اخلاق انسانهاى كريم و با ارزش نيست.
علاوه براين، پيامدهاى ناهنجار زير را نيز در پى دارد.
1- دروغ سرچشمه نفاق است؛ از آنجاكه راستى، حركت بر اساس فطرت و دروغ، حركت بر خلاف فطرت است، هميشه بين دل و زبان دروغگو تضاد، به وجود مىآيد و نتيجه آن مىشود كه دروغگو به سوى نفاق گام بر مىدارد.
2- دروغ اساس ايمان را ويران مىكند؛ امام محمّد باقر عليهالسلام فرمود:
«انَّ الْكِذْبَ هُوَ خَرابُ الْايمانِ» «1»
دروغگويى ايمان را ويران مىسازد.
3- دروغ، سبب گناهان ديگر مىشود؛ زيرا اگر بخواهد راست بگويد و صادقانه رفتار كند، راستگويىاش مانع برخى گناهان است، ولى اگر دروغ گفت براى پوشاندن دروغ خود ممكن است به گناهان ديگرى روى آورد مثلًا مرتكب تهمت شود مانند اينكه كار بدى را كه خود انجام داده به ديگران نسبت دهد.
امام صادق عليهالسلام فرمود:
«وَالْكِذْبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرابِ» «2»
دروغ بدتر از شراب است.
4- دروغ وكفر؛ در برخى موارد دروغ انسان را به كفر مىكشاند و سرانجام كفر هم آتش جهنم و عذاب ابدى در آخرت است. اين كيفرى است كه در آيات متعدد قرآن، براى كافران گفته شده است. دروغ وقتى انسان را به فسق و فجور و نقض قوانين بكشد، زمينه كفر ورزيدن به خدا و قوانين او را فراهم مىآورد.
شخصى خدمت رسول گرامى اسلام رسيد و پرسيد: كار دوزخيان چيست؟
فرمود: دروغ گفتن، دروغ انسان را به فاجرى و پرده درى مىكشاند و چون فاجر شد كافر مىشود وانسان كافر در آتش مىسوزد. «3»
5- دروغ و بى اعتبارى؛ دروغ سبب مىشود كه انسان در نزد ديگران بى اعتبار
شود و آبرويش برود.
على عليهالسلام فرمود:
«مَنْ عُرِفَ بِالْكِذْبِ قَلَّتِ الثِّقَةُ بِهِ» «1»
كسى كه به دروغگويى معروف شود، اعتماد مردم نسبت به او كم مىگردد. داستان «چوپان دروغگو»، تمثيل و نمونه گويايى از سلب اعتماد مردم از افراد دروغگوست.امام صادق (ع) فرمود:
«مَنْ كَثُرَ كِذْبُهُ ذَهَبَ بَهائُهُ» «2»
كسى كه دروغش زياد شود ارزشش از بين مىرود.
6- سرزنش و پشيمانى: دروغپردازان معمولًا دروغگويىشان بر ملا مىشود و از سوى مخاطبان و ديگران مورد سرزنش قرار مىگيرند و از گفته خويش پشيمان مىگردند اميرمؤمنان (ع) مىفرمايد: «عاقِبَةُ الْكِذْبِ مَلامَةٌ وَ نَدامَةٌ» «3»
سرانجام دروغگويى، ملامت و پشيمانى است.
7- دروغگو كم حافظه مىگردد،؛ از اينكه دروغگو مرتب بر خلاف واقعيت و حقيقت سخن مىگويد سبب مىشود در چند مجلس حرفهاى ضد و نقيض بزند و نفهمد كه اين حرف را قبلًا طور ديگرى بيان كرده است. در نتيجه مشتش باز شده و همه متوجه دروغ وى مىشوند.
امام صادق (ع) فرمود: «انَّ مِمَّا اعانَ اللَّهُ بِهِ عَلَى الْكَذَّابينَ النِّسْيانُ» «1»
از مواردى كه خداوند به زيان دروغگو كمك مىكند، فراموشى است.
يعنى فراموشكارى، از جمله چيزهايى است كه به ضرر و زيان و بى آبروشدن دروغگويان مىانجامد.
|