2- اسراف و تبذير
اسراف به معناى زياده روى و مصرف بيش از حد نياز و شايستگى شخص همين‏طور مصرف مال در راه معصيت خداوند است «3» و تبذير از ريشه «بذر» و به معناى‏دانه‏افشانى است كه به طور كنايه براى ريخت و پاش كردن ثروت به كار مى‏رود. «1»اين دو خصلت ناپسند سبب ضايع شدن بسيارى از نعمت‏هاى الهى مى‏شودو آثار زيانبارى براى فرد و جامعه در پى دارد قرآن مجيد براى ريشه‏كن كردن آن دو مى‏فرمايد: «... كُلُوا وَ اشْرَبوُا وَ لا تُسْرِفوُا انَّهُ لْا يُحِبُّ الْمُسْرِفينَ» «2»بخوريد و بياشاميد ولى اسراف نكنيد كه خداوند، مسرفان را دوست ندارد. «... وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذيراً* انَّ الْمُبَذِّرينَ كانوُا اخْوانَ الشَّياطينِ ...» «3»هيچ گونه تبذير نكن چرا كه تبذير كنندگان، برادران شياطينند.هيچ خردمندى نيز زياده‏روى در مصرف و ريخت و پاش در مواهب الهى را نمى‏پسندد و هر كس چنين كند در واقع، فرمان عقل و شرع را ناديده گرفته و در مسير جهالت و طغيان، گام نهاده است و فرجام او نيز جز دوزخ نخواهد بود همان طور كه قرآن مى‏فرمايد: «... وَ انَّ الْمُسْرِفينَ هُمْ اصْحابُ الّنارِ» «4»همانا اسرافگران اهل دوزخند.اين بلاى خانمانسوز مصداق‏هاى گوناگونى داردو علاوه بر مسائل مادى، اسراف در فكر و عقيده، اسراف در وقت، اسراف در خواب و سخن گفتن و ... را نيز شامل مى‏شود كه شرح آنها نياز به فرصت ديگرى دارد.