اسباب و عوامل اجابت
علاوه بر آداب ظاهرى دعا، عوامل ديگرى نيز در استجابت دعا مؤثرند كه در اينجا به اختصار مىآوريم:
اٌلف- قطع اميد از غير خدا
قطع اميد از غيرخدا عزم دعاكننده را در توسل به پروردگار و مبدأ هستى قوىتر كرده با خلوص بيشترى خواستههاى خود را از درگاه خدا طلب مىكند.امام صادق عليه السلام در اين باره فرمود:هرگاه يكى از شما اراده كرد كه هر چه از خدا بخواهد به او بدهد بايد از همه مردم نااميد شود و جز به خدا اميدوار نباشد. اگر خداوند اين حالت را در قلب دعا كننده يافت هر چه از او درخواست شود عطا مىكند. «4»
ب- دعاى دستهجمعى
از ديگر عوامل مؤثر در اجابت دعا، گروهى بودن آن است و اين نشانه اهتمام اسلام به جمع و اجتماع است. يكى از حكمتهاى آن، اين است كه هر چه افراد، بيشتر باشند، هر يك به سهم خود و نسبت به خصايل نيكويى كه دارند، نظر پروردگار را جلب و دعا را به هدف اجابت نزديكتر مىكنند. امام صادق عليه السلام فرمود: «هرگاه امرى پدرم (امام باقر عليه السلام) را محزون مىكرد، زنان و كودكان را جمع نموده دعا مىكرد و آنها آمين مىگفتند.» «1»
ج- واسطه قرار دادن اهلبيت عليهم السلام
گاهى جرم و اشتباه بهگونهاى است كه انسان بايد شخص و يا اشخاص صاحب نفوذ و محترمى را واسطه قرار دهد تا مورد عفو و بخشش قرار گيرد. در دعا نيز چنين است اگر انسان هنگام دعا اولياى مقرب درگاه خدا را واسطه قرار دهد بهخاطر آنها دعا به اجابت نزديكتر مىگردد. در ميان امت اسلامى هيچ كس از پيامبر و خاندانش نزد خدا محبوبتر نيست. خداوند، خود فرموده است: «محبوبترين و گرامىترين بندگانم نزد من محمّد و على، حبيب و ولى من هستند، هر كس به وسيله آن دو و خاندان پاكشان از من چيزى بخواهد خواستهاش را رد نمىكنم.» «2»رسول اكرم صلى الله عليه و آله نيز فرمود: «... إِجْعَلُونى فى أَوَّلِ الدُّعاءِ وَ فى اخِرِهِ وَ وَسَطِهِ» «3»مرا در اول، وسط و آخر دعا قرار دهيد.
|