درس هشتم: آفات عبادت
آفت هر پديدهاى، به نوع آن پديده، اجزاى تشكيل دهنده و شرايط وجودى آن بستگى دارد. آفات عبادت نيز با توجّه به تنوّع و گستردگى دامنه عبادتها متنوّع و گوناگون است. جهتگيرىهاى فكرى، گرايشهاى سياسى، تلاشهاى اقتصادى، لغزشهاى گفتارى، رذايل اخلاقى و ... زمينههاى مختلفى هستند كه آفات عبادت مىتواند در آنها بروز و ظهور پيدا كند.پيش از پرداختن به بيان آفتهاى عبادت تذكّر دو نكته ضرورت دارد.يك نكته اينكه «آفات عبادت» چيزى غيراز «مبطلات عبادت» است كه در كتابهاى فقهى به آن پرداخته مىشود و به شرايط صحّت عبادت مانند طهارت مربوط مىشود و اگر آن شرايط حاصل نشود عبادت از ريشه باطل است. در اين صورت مكلّف بايد آن شرايط را تحصيل كند و عبادت را دوباره به جا آورد، ولى «آفات عبادت» به شرايط قبول عبادت مربوط مىشود؛ بهاين معنا كه عبادت آفتزده ممكن است، بهظاهر صحيح باشد و انجام آن، تكليف را از انسان ساقط كند، ليكن چنين عبادتى در پيشگاه خداوند متعال پذيرفته نمىشود و در نتيجه اثر مثبت و سازندهاى از خود بر روان آدمى باقى نمىگذارد.نكته ديگر اينكه همه آفتها از نظر آثار تخريبى كه روى انسان و عبادت او دارند، يكسان نيستند، برخى بههمه عبادتها آسيب مىرساند و برخى به پارهاى از آنها صدمه مىزند.مهمترين آفتهاى عبادت عبارتند از:
|