درس هفتم: آثار عبادت‏

در درسهاى گذشته معلوم شد كه هدف اصلى از آفرينش انسان، تكامل معنوى و تقرّب او به خداوند است و عبادت، تنها راه رسيدن به اين مقصد عالى است. از اين بيان مى‏توان چنين نتيجه گرفت كه مهم‏ترين و عالى‏ترين اثر عبادت خداوند رسيدن انسان به كمال معنوى و نزديك شدن او به خداست.ليكن بايد دانست كه قرب الهى با همه ارزش، عظمت و تأثيرى كه در بهبود سرنوشت انسان دارد، اثر منحصر به فرد عبادت خداوند نيست، بلكه عبادت، سرچشمه آثار و بركات فراوان مادّى و معنوى است. اين بركات، برخى دنيوى و بعضى اخروى هستند و مانند كمال معنوى و تقرّب به درگاه الهى- كه ذكر آن گذشت- اختصاصى به دنيا يا آخرت به تنهايى نداشته و مشترك بين هردواند.بنابراين، آثار عبادت را مى‏توان به سه گروه تقسيم كرد: