حجّ و ولايت‏
در فرهنگ مسلمانان راستين و حاجيان صادق، حجّ «بيت‏الله الحرام» از زيارت رهبران معصوم جدا نبوده است و پروانگان كعبه خدا همواره گرد وجود مقدّس «نبىّ» يا «ولىّ خدا» پر سوخته‏اند و حجّ ابراهيمى را كه سنّت نبوّت است با «ولايت» به‏وسيله رشته‏هاى عشق و محبّت خويش پيوند داده‏اند و به تعبير امير مؤمنان عليه السلام «حج» را با «ولايت» تكميل كرده‏اند: «وَ أَتِمُّوا بِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه و آله حَجَّكُمْ إِذا خَرَجْتُمْ إِلى‏ بَيْتِ‏اللَّهِ فَإِنَّ تَرْكَهُ جَفاءٌ، بَذلِكَ أُمِرْتُمْ وَ اتِمُّوا بِالْقُبُورِ الَّتى‏ أَلْزَمَكُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ زِيارَتَها وَ حَقَّها ...» «1»پس از رفتن به خانه خدا، با (زيارت) پيامبر صلى الله عليه و آله حجِّتان را كامل كنيد و ترك آن ناسپاسى و ستم است. به اين (زيارت) امر شده‏ايد (همين‏طور) با (زيارت) قبرهايى كه خداوند بزرگ زيارت و حق آنها را بر شما واجب كرده، حجّتان را كامل كنيد.امام صادق عليه السلام فرمود: «اذا حَجَّ احَدُكُمْ فَلْيَخْتِمْ بِزيارَتِنا لِانَّ ذلِكَ مِنْ تَمامِ الْحَجِّ» «2»هر گاه يكى از شما حج به جا آورد، بايد آن را به زيارت ما (اهل بيت) تمام نمايد، زيرا زيارت ما تكميل‏كننده حج است.همچنين فرمود: «تَمامُ الْحَجِّ لِقاءُ الْإِمامِ» «3»تكميل حجّ به ديدار امام است.روشن است كه وقتى زيارت مشاهد مشرّفه پيامبر و امامان عليهم السلام مايه تكميل حجّ‏ است، زيارت آن بزرگواران در حال حياتشان و اطاعت و فرمانبردارى از آنان نزد خدا بسى ارزشمندتر خواهد بود. ابوحمزه ثمالى گويد:به‏محضر امام باقر عليه السلام شرفياب شدم. آن حضرت در كنار درب ورودى مسجد الحرام نشسته بود و حاجيان را كه در حال طواف بودند نظاره مى‏كرد. امام به من فرمود: اى ابوحمزه! اين مردم چه وظيفه‏اى دارند؟ من نتوانستم پاسخ آن حضرت را بدهم. او فرمود: «إِنَّما امِرُو أَنْ يَطَّوَّفُوا بِهذِهِ الْأَحْجارِ ثُمَّ يَأْتُونا فَيُعْلِمُونا وِلايَتَهُمْ» «1»اينها وظيفه دارند كه گرد اين سنگها (كعبه) بچرخند سپس نزد ما آيند و ولايتشان را اعلام‏نمايند.
كعبه يك سنگ نشانى است كه ره گم نشود
حاجى احرام دگر بند ببين يار كجاست؟

بنابراين، برگزارى مراسم پرشكوه حجّ بايد با رهبرى امامى لايق و شايسته صورت پذيرد و پيوند «حج» و «ولايت» امرى ضرورى است.به اميد روزى كه حاجيان جهان اسلام با شناخت و معرفتى كامل به برپايى حج ابراهيمى توفيق يابند.