نگاهى به اسرار حج‏
درك عميق و بيان اسرار حج، فكر و قلمى بزرگ و مجالى وسيع مى‏طلبد، كه از عهده اين قلم خارج است، علاوه بر اينكه اين كنگره عظيم از ابعاد گوناگونى سياسى «3»، اجتماعى، اقتصادى، فرهنگى، اخلاقى و ... قابل بررسى است. در اينجا تنها گوشه‏اى از درياى معارف حج را با استمداد از سخن ترجمان وحى، حضرت سجاد عليه السلام، بازگو مى‏كنيم. اميد آنكه با همين مقدار اندك نيز بتوانيم تا حدودى به محتواى عميق و سازنده آن در بعد اخلاقى پى ببريم. «4»احرام بستن: حرام دانستن كليّه كارهاى حرام و كمر همّت بر ترك آن بستن.گفتن لبيك: پاسخ مثبت به خدا و سردادن سرود اطاعت او و دورى از معصيت.طواف كعبه: حاجى با ورود به مكّه مكرّمه، قصد ملاقات خدا را مى‏كند و با طواف گرد خانه او و تقديس اركان كعبه در پناه خدا قرار مى‏گيرد.استلام حجر: (دست زدن به سنگ سياه و مقدّس كه در ركن كعبه قرار دارد)؛ به منزله مصافحه و بيعت با خدا و اطاعت از اوست.ايستادن در كنار مقام ابراهيم عليه السلام: به معناى استقامت در اطاعت از خدا و دورى از گناه است و نماز خواندن در آن محل بينى شيطان را به خاك مى‏مالد.نوشيدن آب زمزم: چشم‏پوشى از معصيت است.سعى ميان صفا و مروه: به‏معناى ميان خوف و رجاء زندگى كردن است.
رفتن به مِنا: به قصد ايمن شدن مردم از دست و دل و زبان حاجى مى‏باشد.
وقوف در عرفات: به‏معنى شناخت و معرفت خداست.
وقوف در مشعر (محل شعور): قصد إشعار قلبى به تقواى الهى است.
رمى جمره: هدف قرار دادن شيطان و تيراندازى به سوى اوست.
تراشيدن سر: پاكيزگى سر و مغز از زشتى و پليدى به‏سان روز ولادت.
قربانى كردن: كشتن طمع و آزمندى و دستيابى به ورع و اقتدا به سنّت ابراهيم عليه السلام در قربانى كردن عزيزترين كس خويش در راه خدا.