آداب روزهدارى
آيا تاكنون ديدهايد كسى در مجلس عزا و سوگوارى، اشعارى شاد و فرحزا بخواند و خوشحال و خندان باشد؟ يا ديدهايد شخصى با شال عزا در مجلس جشن و سرور شركت نمايد و گريه كند؟اگر پاسختان منفى است دليلتان چيست؟ شايد شما هم به اين مطلب اذعان داشته باشيد كه شركت در هر مجلسى تشريفات خاص خود را مىطلبد.حال، با توجه به اينكه «صائم» در مدّت روزهدارى، در حريم قدس الهى و ضيافة اللّه داخل مىشود و از سوى پروردگار پذيرايى مىگردد شايسته است آداب ويژه چنين محفلى را مراعات كند تا بيشتر مورد لطف «صاحبخانه» قرار گيرد. اينك برخى از آن آداب:
الف- پرهيز از گناهان
هرگناهى، خشم و غضب الهى را برمىانگيزد، امّا در ماه مبارك رمضان، آلوده شدن به گناه، زشتى بيشترى دارد، بدين خاطر ميهمان خدا نبايد گرد آن بگردد.روزى پيامبر صلى الله عليه و آله درباره ماه مبارك رمضان سخن مىگفت، امير مؤمنان عليه السلام پرسيد:اى رسول خدا! برترين عمل در اين ماه چيست؟ پيامبر صلى الله عليه و آله پاسخ داد:پرهيز از هر چه خدا حرام كرده است. «1»با اين وصف، بسيارى از روزهداران اگر دست از گناه نشويند جز تشنگى و گرسنگى طرفى نمىبندند. حضرت زهرا عليها السلام مىفرمايد: «ما يَصْنَعُ الصَّائِمُ بِصِيامِهِ إِذا لَمْ يَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ» «2»
روزهدارى كه زبان، گوش، چشم و اعضا و جوارحشرا (از گناه) حفظ نكند، با روزه خود چهمىكند؟ (يعنى اين روزه چه سودى براى او دارد؟)
ب- انجام واجبات
دوّمين وظيفه ميهمان خدا اين است كه بقيه دستورات الهى را ناديده نگيرد كه اين خود، بزرگترين بىادبى در محضر ربوبى است و چنين ميهمانى نزد ملكوتيان انگشتنما مىشود. بهنظر شما آيا روزه داشتن و نماز نخواندن، روزه گرفتن و خمس ندادن، روزهدارى و مردم آزارى و ... با هم سازگارى دارد؟
ج- پرستش و نيايش
از ديگر آداب ماه خدا، نيايش و پرستش داوطلبانه است. فراوانى نمازها و دعاهاى ماه رمضان، گوياى اهميّت آن است. روزهدار با تشريفات ويژهاى به «ضيافةالله» دعوت شده و چه نيكوست كه با هديه گرانبهايى به محضر خداى سبحان شرفياب گردد و زيباترين هديّه به پيشگاه الهى، ساييدن پيشانى به خاك و بالا بردن دست نياز است.
د- تلاوت قرآن
ماه رمضان بهار قرآن است. قرآن و رمضان پيوندى ديرينه دارند، زيرا يكى ازشبهاى مبارك رمضان، يعنى شب قدر، ظرفيت نزول قرآن را دارا بوده و سزاوار است كه روزهدار، اين پيوند را نگسلد و با قرائت آيههاى روح بخش قرآن، فضاى ملكوتى ماه خدا را عطرآگين سازد كه به گفته آورنده قرآن: «مَنْ تَلافيهِ آيَةً مِنَ الْقُرآنِ كانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرآنَ فى غَيْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ» «1»كسى كه يك آيه از قرآن را در ماه رمضان تلاوت كند به اندازه اجر يك ختم قرآن در ديگر ماهها نصيبش مىشود.
ه- آداب ديگر
آنچه گفته شد، مهمترين آداب ميهمانى خدا بود، به برخى ديگر فقط اشاره مىكنيم.صدقه به فقرا و مستمندان، احترام به بزرگترها، مهربانى با كوچكترها، صله رحم، ترحّم به يتيمان، توبه و استغفار، افطارى دادن، خوشخلقى، مدارا با زيردستان، صلوات بر محمد و آل محمد و .... «2»
|