موانع خشوع‏
قرآن مجيد مؤمنان را در مورد خطر خاشع نبودن دل هشدار داده، فرموده است:
«أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذينَ امَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَ لا يَكُونُوا كَالَّذينَ اوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَيْهِمُ‏الْامَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ كَثيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ» «1»آيا وقت آن نشده آنان كه ايمان آورده اند. دلهايشان در مقابل ذكر خدا و معارف حقى كه نازل كرديم نرم شود؟ و مانند اهل كتاب كه پيش از اين مى‏زيستند نباشند. ايشان در اثر مهلت زياد دچار قساوت قلب شده، بيشترشان فاسق شدند.
علّامه طباطبايى در تفسير اين آيه مى‏نويسد: «در اين آيه شريفه عتابى است به مؤمنان به خاطر قساوتى كه دلهايشان را گرفته و در مقابل ذكر خدا خاشع نمى‏شود ... خداى تعالى با اين كلام خود به اين حقيقت اشاره نموده كه دلهاى مسلمانان مانند دلهاى اهل كتاب دچار قساوت شده و قلب قاسى از آنجا كه در مقابل حق، خشوع و تأثير و انعطاف ندارد، از زىّ عبوديت خارج است و در نتيجه از مناهى الهى متأثر نمى‏شود و با بى‏باكى مرتكب گناه و فسق مى‏شود.» «2»بنابراين، بزرگترين مانع ترقى دل، غافل شدن از ياد خدا، دور شدن از مكتب وحى و ارتكاب گناه است كه مؤمن بايد به شدّت از آنها پرهيز نمايد. همچنين از كارهايى كه در ظاهر گناه نيست، ولى قساوت دل مى‏آورد يا انسان را از توجّه به عبادت و حالت خشوع باز مى‏دارد، خود دارى كند. اميرمؤمنان على عليه السلام مى‏فرمايد: «لا يَعْبَثُ الرَّجُلُ فى‏ صَلاتِهِ بِلِحْيَتِهِ وَ لا بَما يَشْغَلُهُ عَنْ صَلاتِهِ» «1»مرد نبايد در نمازش با ريش خود و هر چه او را از توجه به نماز باز مى‏دارد بازى كند.