مراتب اخلاص‏
خالص كردن و پاكيزه نمودن عمل از غير خدا مراتبى دارد. هر چه درجه اخلاص بيشتر باشد، عمل ارزش بيشترى نزد خدا پيدا مى‏كند، به هدف و مقصد نزديكتر شده و شخص را زودتر به كمال مطلوب خود مى‏رساند و هر چه درجه اخلاص كمتر باشد، به همان اندازه از ارزش عمل كاسته شده و شخص از كمال مطلوب باز مى‏ماند و از اين رهگذر درجات مؤمنان در نزد خدا متفاوت خواهد بود، چنانچه پيامبراكرم صلى الله عليه و آله فرمود: «بِالْإِخْلاصِ تَتَفاضَلُ مَراتِبُ الْمُؤْمِنينَ» «2»درجات مؤمنان به وسيله اخلاص برترى مى‏يابد.اينك براى رعايت اختصار، سه مرتبه ازمراتب اخلاص را ذكر مى‏كنيم: «3»

الف- خالص كردن عمل، به دليل ترس از عذاب روز قيامت، كه گرچه عمل مخلصانه است، اما اين نوع عبادت، عبادت بردگان است.

ب- اخلاص در عمل، براى رسيدن به بهشت و آنچه در آن است مثل حورالعين، قصرهاى بهشتى و مانند آن؛ كه اين گونه مخلصانه عمل كردن نيز روشن اجيران است.

ج- تصفيه عمل از هر نوع شايبه‏اى، اعم از طمع به بهشت، ترس از جهنم، رضاى مخلوق وجلب قلوب‏آنها، طمع به‏مقاصد دنيوى و مانند آن، كه فقط منظور رضايت خداست.اين مرتبه كه بالاترين مراتب اخلاص مى‏باشد، از آن كسانى است كه غرق در محبت، عظمت و جمال الهى هستند و خدا را سزاوار پرستش يافته، عبادتش مى‏كنند و اين، عبادت آزادگان است. «1»