و اخلاص‏
ويژگى ديگر رهايى از بندهاى اسارت و وابستگى به غير خدا و رسيدن به توحيد خالص است كه آنها را از هر گونه شرك دور مى‏سازد.قرآن كريم مى‏فرمايد: «وَ الَّذينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إلهاً اخَرَ» «1»و آنان كه با خداى يكتا خداى ديگرى را نمى‏خوانند.مقام اخلاص يكى از عاليترين مراحل تكامل و سير و سلوك است.اخلاص داراى درجاتى است كه پايين‏ترين مرتبه‏اش اين است كه انسان عبادتهايش را از شرك و ريا و خودنمايى خالص نمايد و فقط براى خدا انجام دهد. ارزش عمل به نيت پاك و خلاصى ازشرك و رياست.رسول خدا (ص) به ابوذر فرمود: «ياأَباذَزٍّ إِنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى‏ لا يَنْظُرُ إِلى‏ صُوَرِكُمْ وَلا إِلى‏ أَمْوالِكُمْ وَ لكِنْ يَنْظُرُ إِلى‏ قُلُوبِكُمْ وَ أَعْمالِكُمْ» «2»اى اباذر! خداوند به صورتها ومالهاى شما نگاه نمى‏كند، بلكه به قلبها و عملهاى شما نظر مى‏كند.آنچه خوانديد، تنها برخى از صفات كمال بندگان شايسته خدا بود كه در چند آيه از قرآن آمده است. وقتى قرآن مجيد، بندگان خداى رحمان را داراى چنين كمالاتى معرفى مى‏كند از آن برداشت مى‏كنيم كه عبادت با كمال، رابطه اى مستقيم دارد و كمالجويان واقعى از راه پرستش به آرمان خويش نايل مى‏شوند و پرستشگران حقيقى نيز صفات زيباى انسانى را در خود تقويت مى‏نمايند تا به مقام والاى عبوديت، كه همان كمال انسانى است برسند.به اميد آنكه ما نيز در چنين مسيرى گام برداريم- ان شااللَّه.