ب- اقسام عبادت
عبادات را با يك نگاه مىتوان به سه نوع تقسيم كرد:
1- برخى جنبه عبادى محض دارد و بايد با «قصد قربت» انجام گيرد و گرنه باطل است. مانند؛ غسل، وضو، نماز، روزه، حجّ، خمس، زكات و مانند آن.
2- برخى ديگر كارهايى است كه اگر به قصد تقرّب به خدا انجام گيرد، عبادت محسوب شده و اجر بيشترى دارد. مانند امر به معروف و نهى از منكر و تأمين نفقه براى خانواده ....
3- قسم سوّم، جهت دادن هر ترك و فعلى به سوى كسب رضاى الهى است كه در اين صورت همه كارهاى انسان عنوان عبادت پيدا مىكند.چنانكه رسول اكرم صلى الله عليه و آله به روزه داران ماه رمضان نويد داده است: «نفسهايتان در اين ماه، تسبيح خدا و خوابتان در آن، عبادت است.» «2»
همچنين كارهايى از قبيل نگاه كردن به چهره عالم و پدر و مادر يادگيرى مسائل دينى، انديشيدن و تفكّر، اداى حق مومن، خاموشى و ...نيز عبادت شمرده شده است.»رسول خدا (ص) فرمود: «ما يَتَقَرَّبُ إِلَىَّ عَبْدى بِمِثْلِ أَداءِ مَا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ ...» «1»هيچ عملى همچون انجام واجبات بنده رابه من نزديك نمىكند.
اميرمؤمنان على عليه السلام نيز با ديدگاه ديگرى عبادت را به سه نوع تقسيم كرده است:
1- عبادت تجارى.
2- عبادت از روى ترس.
3- عبادت عاشقانه. «2»
|