الف- مسؤولان
قرآن و روايات گوياى آن است كه مسؤولان نظام اسلامى- از عاليترين مقام (رهبر) گرفته تا مديران عالى، ميانى، متوسط و حتى اعضاى عادّى خانواده دولت و هر مسؤول ديگرى- بايستى ناصح و خيرخواه مردم باشند و گرنه پستى را كه اشغال كردهاند، ناروا بوده و خود نيز خائن هستند، امام صادق عليهالسلام از رسول خدا صلّىالله عليه و آله نقل مىكند كه فرمود: «مَنْ سَعى فى حاجَةٍ لِاخيهِ فَلَمْ يَنْصَحْهُ فَقَدْ خانَاللَّهَ وَ رَسُولَهُ» «3»هر كس كار برادرش را به عهده بگيرد، ولى خيرخواه او نباشد، به خدا و پيامبرش، خيانت كرده است.از اين رو قرآن مجيد، وقتى داستان پيامبران بزرگى چون؛ نوح، هود، صالح و شعيبرا بازگو مىكند، از ميان همه ويژگيهاى آنان، به خيرخواهى ايشان، اشاره مىكند، كه به رغم لجاجت و شرك مردم، بطور مستمر، آنان را به نيكيها دعوت مىكردند و برايشان خيرانديشانى امين بودند. «1»امام على عليهالسلام نيز در وصف پيامبر خاتم (ص) مىفرمايد:
«بَعَثَهُ وَالنَّاسُ ضُلَّالٌ فى حَيْرَةٍ ... فَبالَغَ (ص) فىِالنَّصيحَةِ وَ مَضى عَلَىالطَّريقَةِ» «2»خداوند، پيامبر (ص) را در حالى كه مردم در گمراهى و حيرت بودند، برانگيخت و آن حضرت در خيرخواهى، سنگ تمام گذاشت و بر راه (مستقيم) عبور كرد.همين طور آن حضرت پس از شهادت محمدبنابوبكر، طىّ نامهاى مالك اشتر را از «نصيبين» احضار مىكند تا به مصر گسيل دارد و ضمن آن مىنويسد: «اسْتَخْلِفْ عَلى عَمَلِكَ اهْلَ الثِّقَةِ وَالنَّصيحَةِ مِنْ اصْحابِكَ» «3»يكى از ياران مورد اطمينان و خيرخواه خود را به جاى خويش بگمار.رسول گرامى اسلام صلّىالله عليه و آله، حتى هنگام ارسال چند نامهرسان به دربار پادشاهان، به آنان فرمود: «انْصَحُوالِلَّهِ فى عِبادِهِ فَأِنَّهُ مَنِاسْتَرْعى شَيْئاً مِنْ امُورِالنَّاسِ ثُمَّ لَمْ يَنْصَحْهُمْ حَرَّمَاللَّهُ عَلَيْهِالْجَّنَةَ» «4»به خاطر خدا، براى بندگانش خيرخواهى كنيد، زيرا هر كس بخشى از امور مردم را به عهده بگيرد، ولى خيرخواه آنان نباشد، خداوند، بهشت را بر او حرام مىكند.
|