اصل بكلّى ممنوع
در اسلام، رعايت امانت، ضرورى، فراگير، هميشگى، همه جايى و مطلق است و هيچ كس به هيچ عنوان، حق پايمال كردن امانت را ندارد، حتّى اگر كافر حربى- كه سختترين دشمن دين و مسلمانان است- امانتى را به مسلمانى بسپارد، بايد به او برگرداند و در آن خيانت نورزد، چنان كه رسول اكرم صلّى الله عليه و آله، در جريان هجرت، به اميرمؤمنان عليهالسلام مأموريت داد كه امانتهاى مشركان قريش را به آنان بازگرداند و سپس عازم مدينه شود. «2»حضرت صادق (ع) مىفرمايد: «اتَّقُوااللَّهَ وَ عَلَيْكُمْ بِاداءِالْامانَةِ الى مَنِائْتَمَنَكُمْ فَلَوْ انَّ قاتِلَ اميرِالْمُؤْمِنينَ عَلَيْهِ الْسَّلامُ ائْتَمَنى عَلى امانَةٍ لَادَّيْتُها الَيْهِ» «1»تقواى الهى پيشه سازيد و بر شما باد اداى امانت به امانتگذار، كه اگر قاتل امير مؤمنان (ع) هم امانتى به من بسپارد، به او رد خواهم كرد:از كلّى بودن اداى امانت، ممنوعيت كلّى و حرمت همه جانبه خيانت نيز به دست مىآيد، علاوه بر اينكه در شرع مقدّس بر ممنوعبودن مطلق آن تصريح شده است.رسول خدا (ص) خائن به مسلمانها را از زمره اسلام خارج دانسته، مىفرمايد: «لَيْسَ مِنَّا مَنْ خانَ مُسْلِماً فى اهْلِهِ وَ مالِهِ» «2»كسى كه به ناموس و ثروت مسلمانى، خيانت كند، از ما نيست.امام على عليهالسلام، خيانت را ريشه نفاق دانسته، مىفرمايد: «رَأْسُ الْنِّفاقِ الْخِيانَةُ» «3»خيانت، ريشه نفاق است.چنان كه آن را ورود به مرز كفر شمرده، مىفرمايد: «رَأْسُ الْكُفْرِ الْخِيانَةُ» «4»خيانت، ابتداى كفر است.امام باقر عليهالسلام نيز، مؤمن را از آلودگى به خيانت، پيراسته دانسته، مىفرمايد: «انَالْمُؤْمِنَ لايَخُونُ» «5» مؤمن، خيانت نمىكند.مفهوم سخن امام اين است كه خيانت با «ايمان» سازگارى ندارد و خائن، باايمان بيگانه است.
|