نيرنگ به نيرنگ‏باز
آنچه پيرامون پرهيز از غدر و حيله‏گرى و لزوم وفادارى، ياد كرديم، عام و فراگير است و در ميان همه موارد آن تنها يك استثنا وجود دارد و آن، برخورد با افراد حيله‏گر و پيمان‏شكن است؛ كسانى كه هيچ احترامى براى ديگران و پيمانهاى آنان قائل نيستند و جز به منافع مادّى خويش نمى‏انديشند.به عنوان نمونه؛ نژادپرستان صهيونيست، چنين تفكّرى دارند و براى نخستين بار، قرآن مجيد پرده از انديشه پليد و شيطانى آنها برداشته، مى‏فرمايد: «... وَ مِنْهُمْ مَنْ انْ تَأْمَنْهُ بِدينارٍ لايُؤَدِّهِ الَيْكَ الَّا مادُمْتَ عَلَيْهِ قائِماًذلِكَ بِانَّهُمْ قالُوا لَيْسَ عَلَيْنا فِى‏الْامّيّينَ سَبيلٌ ...» «2»در ميان اهل كتاب، كسانى يافت مى‏شوند كه اگر يك دينار هم به آنان امانت بدهى، به تو باز نمى‏گردانند، مگر زمانى كه بالاى سرشان ايستاده باشى. اين بدان خاطر است كه آنان مى‏گويند: ما در برابر امّيّين (غير يهود) مسئول نيستيم.آنها بر اثر همين انديشه نژادپرستانه، هيچ پيمانى را به فرجام نمى‏رسانند، مگر اينكه به سودشان باشد؛ و همواره با تزوير و سالوس و سياست‏بازى و دغلكارى با ملتها، بويژه مسلمانان، برخورد كرده و مى‏كنند ... همپيمانى و وفادارى نسبت به چنين كسانى، دقيقاً برعكس فلسفه وفادارى و اهداف فضايل اخلاقى است. از اين رو، امام على عليه‏السلام طى سخن حكيمانه‏اى مى‏فرمايد: «الْوَفاءُ لِاهْلِ‏الْغَدْرِ غَدْرٌ عِنْدَاللَّهِ وَالْغَدْرُ بِاهْلِ‏الْغَدْرِ وَفاءٌ عِنْدَاللَّهِ» «1»وفادارى نسبت به حيله گران، نزد خدا حيله گرى محسوب مى‏شود، چنان كه نيرنگ به نيرنگ بازان، نزد خدا وفادارى است!پيمان شكن- هر كجا و از هر نژاد و آيينى كه باشد- حرمت و مصونيت خويش را شكسته و احترام انسانى‏اش را زير سئوال برده و ديگران نيز بايد آن‏گونه كه او مى‏خواهد با وى رفتار كنند؛ كه «خود كرده را تدبير نيست.»