زشتى و نكوهش‏
خرد ناب و فطرت پاك انسانها بدون استثنا از دورويى، دوزبانى، سيرت زشت و صورت زيبا، تزوير و سالوسى، متنفّر است، چنان كه شرع مقدّس نيز آن را زشت‏ شمرده و محكوم كرده است؛ حضرت امام باقر عليه‏السلام در ترسيم كلى از دوچهرگى، مى‏فرمايد: «بِئْسَ‏الْعَبْدُ عَبْدٌ يَكوُنُ ذاوَجْهَيْنِ وَ ذالِسَانَيْنِ؛ يُطْرى‏ اخاهُ شاهِداً وَ يَأْكُلُهُ غائِباً؛ انْ اعْطِىَ حَسَدَهُ وَ انِ‏ابْتُلِىَ خَذَلَهُ» «1»چه بد بنده‏اى است آنكه دو چهره و دو زبان است؛ برادرش را حضورى، مدح و ثنا مى‏گويد و در غياب او، بدگويى مى‏كند، اگر برادرش چيزى به كف آرد، بدو حسد مى‏ورزد و اگر گرفتار شود، رهايش مى‏كند.امير مؤمنان صلوات الله عليه، نفاق را همزاد كفر مى‏داند: «النِّفاقُ تَوْأَمُ‏الْكُفْرِ» «2»نفاق، همزاد كفر است.همچنين آن را برادر شرك معرفى كرده است: «النِّفاقُ اخُواالْشِّرْكِ» «3»دورويى، برادر شرك است.اين همه زشتى و نكوهش دليل بر اين است كه خصلت نفاق در عداد گناهان بزرگ است، از اين رو شهيد ثانى (ره) فرموده است:نفاق و دوچهرگى از گناهان كبيره است، چون وعده عذاب بدان داده شده است. «4»