مقدمه

قبلا گفتيم كه اخلاق اجتماعى، بر اساس مصالح و مفاسد جامعه شكل مى گيرد و دسته بندىِ مسائل اخلاق اجتماعى، بر انواع مختلف روابطى كه در ظرف اجتماع، انسان ها با هم دارند، پى ريزى مى شود:
يكى از روابط مهمى كه انسان ها با هم دارند، تبادل اطلاعات و معلومات است كه تماس بيش ترى با ويژگى هاى انسانى و بُعد عقلانىِ او دارد. از اين رو، مى توان گفت: نسبت به ديگر روابط اجتماعى، از اهميت بيش ترى برخوردار است؛ زيرا آن چه مربوط به نيازهاى مادى و جسمانى انسان مى شود، كم و بيش، مشترك ميان او و حيوانات ديگر است؛ اما آن چه مربوط به آگاهى، معرفت و نياز عقلانىِ وى مى شود، جزء ويژگى هاى انسان و بُعد خاص انسانىِ او است و بدين لحاظ، بهره هايى كه انسان ها در اين محدوده از يكديگر مى برند، از ديگر بهره ها بيش تر و روابطى كه در اين محدوده دارند، از ديگر روابط بهتر است و يكى از بزرگ ترين منافع زندگىِ اجتماعىِ انسان در همين بهره هاى علمى و اطلاعاتى خلاصه مى شود كه مهم ترين ابزار نقل و انتقال آن، رابطه گفت و شنود خواهد بود. از اين رو، ما اين رابطه را در دو بخش جداگانه بررسى مى كنيم:
بخش سخن گفتن و بخش سخن شنيدن.