الف) لذّات آنى و هوسهاى لحظهاى:
كه در همه افراد اجمالا وجود دارد با اين تفاوت كه در بعضى در چارچوب حدّ و مرز مشخّص و فكر شده و معقول انجام مىگيرد و در اين صورت با ديگر كارهاى لازم و ضرورى انسان ناسازگارى و تعارضى ندارد و من جمله مانع فكر و انديشه و آيندهنگرى وى نيز نخواهد شد؛ ولى، در برخى ديگر از انسانها اين گونه لذّات و هوسها طغيان مىكنند و بدون حدّ و مرز همه فرصتها را از وى سلب مىكنند و نيز مانع از انديشيدن و آينده نگرى وى مىشوند حال خواه انديشه درباره آينده مادّى و دنيوى و يا معنوى، اخلاقى و اخروى و به عبارتى زندگى وى يكباره به صورت يك زندگى يكپارچه غريزى و حيوانى در مىآيد كه اين نكته را از بسيارى از آيات مىتوان استفاده كرد و ما در اينجا به چند نمونه اشاره مىكنيم، مثل آيه:«وَلَقَدْ ذَرَأْ نالِجَهَنَّمَ كَثيراً مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لايَفْقَهُوْنَ بِهاوَلَهُمْ اَعْيُنٌ لايُبْصِرُونَ بِها وَلَهُمْ اذانٌ لايَسْمَعُونَ بِها اُولئِكَ كَالاَْنِعامِ بَلْ هُمُ اَضَلُّ اُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ»(1)و حقاً آفريدهايم براى جهنّم بسيارى از جنّ و انس را (زيرا) دلهايى دارند كه با آن نمىفهمند و چشمهايى كه با آن نمىبينند و گوشهايى كه با آن نمىشنوند آنان چون چارپايانند؛ بلكه، (از چارپايان) گمراهترند آنان غفلت زدگان هستند.و آيه:«وَالَّذينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كما تَأْكُلُ الاَْنْعامُ وَ النّارُ مَثْوىً لَهُمْ»(2)
و كسانى كه كفر مىورزند كامجويى مىكنند و مىخورند چنانكه چارپايان و آتش جايگاه آنان است.
--------------------------------
1. اعراف/ 179.
2. محمّد/ 12.
|