|
معروف و منكر
گاهى «حيثيت» شناخت كار اخلاقى مورد توجّه انسان قرار مى‌گيرد و اين توجّه موجب پيدايش دو حيثيت «معروف» و «منكر» مى‌شود. به اين معنى كه به يك سرى از كارهاى اخلاقى، به لحاظ اينكه خوب هستند، عقل و عقلاء با اين‌گونه كارها مأنوس بوده، آنها را مى‌شناسند و خوبى آنها را درك مى‌كنند، مفهوم «معروف» اطلاق مى‌شود؛ زيرا، عقل كارهايى را مى‌خواهد و دنبال مى‌كند كه وى را به سعادت برساند. برعكس، كارهايى را كه در تأمين سعادت انسان و تحصيل رستگارى وى، نقش منفى دارند، مورد توجّه و خواسته عقل نيستند و بدين لحاظ به اين نوع كارها «منكر» گفته مى‌شود، يعنى : ما ينكره العقل فهو «منكر». بر اساس مطالب فوق مى‌توان گفت: «معروف» و «منكر» نيز در مورد افعال اخلاقى بكار مى‌روند؛ ولى بالاصاله، دو حيثيت اخلاقى نيستند و برحسب معانى لغويشان، از مفاهيم ارزشى به حساب نمى‌آيند.
|