رابطه اخلاق و ايمان
ترديدى نيست كه دنياى امروز، بر اثر بى پناهى و بى ايمانى مىسوزد. اگر نسل جوان در برابر فرهنگ پست دنياى استكبار، ايمان واعتقاد به خدا داشته و خود را بنده او بداند، اعتمادش به او باشد و خود را از افسار گسيختگى و بى بند و بارى، نجات داده و به وظايف بندگى خود عمل كند، استعدادها و نيروهاى باطنى او، شكوفا مىشود. بخشش الهى و زينت انسانى كه همانا داشتن اخلاق پسنديده و سجاياى اخلاقى است، شامل حالش مىگردد، بطورى كه پناهگاه مطمئن پيدا كرده و در بن بستهاى زندگى، تن به خودكشى، اعتياد، فحشا و مانند آن نمىدهد.
دشمنان اسلام، همواره ايمان ملّتها، بويژه نسل جوان را، نشانه گرفته و مىخواهند آن نور الهى را خاموش كنند. بديهى است كه وقتى چراغ ايمان، در دلها خاموش شد، اصول انسانى و ارزشهاى والاى اخلاقى، زود ضربه پذير گشته و از هم مىپاشد؛ زيرا اخلاق و ايمان، رابطه متقابل با همديگر دارند. ايمان مانند درختى است كه اخلاق پسنديده و خصلتهاى پاك انسانى نظير سخاوت، شجاعت، عدالت، عفت، صبر و شكيبايى و ... شاخ و برگهاى آن هستند. وقتى اصل درخت از ريشه خشكيد، شاخههايش نيز خشكيده، بى ثمر مىگردد و برگهايش نيز به زمين ريخته، لگدمال مىشود.از آنچه بيان شد، معلوم مىشود كه ايمان، پشتوانه اخلاق پسنديده است و بدون آن ارزشهاى اخلاقى فرو مىپاشد. اخلاق به وسيله ايمان ضمانت شده و ايمان نيز به وسيله اخلاق حفظ مىگردد. ايمان در اخلاق و رفتار انسان تجلّى كرده و اخلاق نيز ايمان را تقويت كرده، رشد مىدهد و به كمال مىرساند. با وجود ايمان، دلها ازتاخت و تاز خواستههاى حيوانى وانحرافات اخلاقى ايمن مانده، حفظ مىشود.
اينك براى تكميل بحث (ارتباط اخلاق و ايمان) به چند حديث از اميرمؤمنان على
عليهالسلام اشاره مىكنيم:
«الْايمانُ شَجَرَةٌ، اصْلُهاالْيَقينُ، وَفَرْعُهَاالتُّقى وَنُورُهَا الْحَياءُ وَثَمَرُهَا السَّخاءُ» «1»
ايمان درختى است كه ريشهاش يقين، شاخهاش تقوا، شكوفهاش حيا و ميوهاش سخاوت است.
«رَأْسُ الْايمانِ حُسْنُ الْخُلْقِ وَالتَّحَلّى بِالصِّدْقِ» «2»
خوش اخلاقى و به راستى آراسته بودن، سرِ ايمان است.
«اكْمَلُكُمْ ايماناً احْسَنُكُمْ اخْلاقاً» «3»
كاملترين شما از نظر ايمان، نيكوترين شما از حيث اخلاق است.
|