ب- نظم در تشريع:
همه آياتى كه در باره قوانين و مقررات الهى نازل شده، بر قرار كننده نظم و برنامه در زندگى فردى واجتماعى مسلمانان است. با اين بيان، قرآن همواره پيروان خويش را به داشتن يك برنامه صحيح و منظّم دعوت مىكند و خواستار آن است كه مسلمانان در زندگى به اصول و مقررات الهى پاى بند بوده، طبق برنامهاى كه خدا براى آنان تنظيم كرده، زندگى كنند و هيچ گاه از حدود الهى گام فراتر ننهند. چرا كه:
«مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَاولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ» «2»
آنان كه از حدود الهى تجاوز كنند، همانان ستمكارانند.
از اين رو، مىتوان گفت يكى از اهداف مهمّ پيامبران الهى، تنظيم برنامه زندگى انسانها درتمام ابعاد آن بوده و در صدد بودند تا جامعه طبق برنامه تنظيمى از جانب پروردگار به زندگى خويش ادامه دهد و از آن تخطّى نكند.
به عنوان مثال قرآن براى انجام عبادتهاى اسلامى وقت و برنامهاى تنظيم كرده، تا همه مسلمانان در آن وقت معين به عبادت بپردازند. چنان كه براى روزه گرفتن، ماه مبارك رمضان را معلوم كرده و ابتداء و انتهاى روزه هر روز را معلوم كرده است و مىفرمايد:
«... كُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْابْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْاسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ اتِمُّوا الصِّيامَ الَى اللَّيْلِ» «1»
بخوريد و بياشاميد تا رشته روشن صبحدم در تاريكى شب آشكار شود و روزه را به شب برسانيد.
و در جاى ديگر افرادى را كه در امور اجتماعى خود، منظم و هماهنگ و با اجازه رهبرى عمل مىكنند، در زمره مؤمنان قرار داده و آنان را چنين مىستايد:
«انَّمَاالْمُؤْمِنُونَ الَّذينَ امَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اذا كانُوا مَعَهُ عَلى امْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ» «2»
مؤمنان كسانى هستند كه به خدا و پيامبرش ايمان آوردهاند و چون با پيامبر دركارى همگانى باشند، تا از او رخصت نطلبيدهاند نبايد بروند.
در آيهاى ديگر نيز، رزمندگان راهش را كه منظم، محكم و استوار وارد پيكار مىشوند، مورد محبت خود قرار داده، مىفرمايد:
«انَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذينَ يُقاتِلُونَ فى سَبيلِهِ صَفّاً كَانَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ» «3»
خداوند دوست دارد كسانى را كه در راه او در صفى، همانند ديوارى كه اجزايش را با سرب به هم پيوند داده باشند، مىجنگند.
|