معاويه رسما از بيعت با امام سرباز زد و اعلان جنگ کرد. در حالي که ميدانست با برادر رسول خدا (صلي الله عليه و آله) وصي، باب مدينهي علم حضرت و کسي که منزلتش نزد پيامبر همچون منزلت هارون نزد موسي است، ميجنگيد. او با اميرالمؤمنين به جنگ برخاست همانطور که پدرش ابوسفيان با پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) جنگ کرد. سپاهيان معاويه که راه جنگ با حضرت را پيش گرفته بودند، از عناصر ذيل تشکيل ميشدند:
الف - سفلگان: بيسرو پاها، بيخردان ملتها هستند و مانند چهارپايان - و حتي بدتر - در هر زماني مورد استفاده و بهرهگيري حکومت قرار ميگيرند تا اهدافش را برآورده سازند و سرهاي خود را بر باد ميدهند تا پايههاي حکومت استوار گردد. اکثريت قاطع سپاهيان معاويه همين افراد فريب خورده بودند که حق را از باطل تشخيص نميدادند و تبليغات، آنان را به هر رنگي که ميخواست درميآورد. معاويه از آنان پلي ساخت، تا به مقصد شريرانهي خود دست يابد.
ب - منافقان: منافقان به زبان، اسلام آورده و کفر و دشمني با اسلام را در دل خود پنهان کرده بودند و شبانهروز به فتنه انگيزي و توطئه چيني عليه اسلام مشغول بودند، اسلام و مسلمانان بشدت از دست اين تيره، رنج و محنت کشيدند؛ زيرا آنان هميشه کانون خطر عليه مسلمانان و اسلام بودند. سران و پيش کسوتان منافقان مانند مغيرة بن شعبه، عمرو بن عاص، مروان بن حکم و ديگر باغيان که هماره مترصد فرصتي مناسب براي نابودي اسلام و کندن ريشههاي آن بودند، به لشکر معاويه ملحق شدند و به معاويه که بزرگترين دشمن اسلام به شمار ميرفت، پيوستند و او را ياري کردند و همراه سپاهش به جنگ
[ صفحه 84]
برادر رسول خدا (صلي الله عليه و آله) و بزرگترين مدافع اسلام شتافتند. تمام منافقيني که با پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله) جنگيده بودند، به معاويه ملحق شدند و از ياران و اعضاي حزب او گشتند و براي جنگ با اميرالمؤمنين (عليهالسلام) همدست شدند.
ج - سودپرستان: سودپرستان؛ يعني کساني که امتيازات و منافع نامشروع خود را در حکومت امام - پيشاهنگ عدالت انساني - از دست داده بودند، بخش ديگري از سپاهيان معاويه بودند. در رأس اين قشر، کارگزاران، کارمندان و حکام دوران عثمان بودند که امام به مجرد به دست گرفتن حکومت، معزولشان کرده بود. آنان که منافع خود را از دست داده بودند و ميترسيدند اموال نامشروعي که از بيت المال اختلاس کرده بودند، مصادره شود، با معاويه همگام شدند تا با حکومت عادلانهي امام بجنگند.
اينان برخي از عناصر تشکيل دهندهي سپاه معاويه بودند که ميرفتند تا با فرماندهي اسلام و پيشاهنگ عدالت انساني، پيکار کنند.
|