دليري و شجاعت، گوياترين نشان مردانگي است؛ زيرا نشانه‏ي قوت و استواري و ايستادگي در برابر حوادث مي‏باشد. ابوالفضل اين صفت والا را از پدرش که شجاعترين انسان هستي است و داييهايش که از دلاوران نامدار عرب بودند و در ميان ساير قبايل بدين صفت مشهور بودند، به ارث برده بود. [ صفحه 56] ابوالفضل دنيايي از قهرمانيها بود و آنگونه که مورخان گفته‏اند در جنگهاي همراه پدرش هرگز ترسي به خود راه نداد. روز عاشورا نيز آنچنان شجاعتي از خود نشان داد که زبانزد تاريخ گشت. ابوالفضل در اين روز که از حماسي‏ترين روزهاي تاريخ اسلام است، در برابر انبوه دشمنان - که دشت را پر کرده بودند - آنقدر دلاوري نشان داد که شجاعان قوم را متزلزل و عامه‏ي سپاهيان را هراسان کرد و زمين، زير پايشان لرزيد و مرگ بر آنان سايه افکند تا آنجا که به حضرتش پيشنهاد فرماندهي کل سپاه را - در صورت کناره‏گيري از ياري برادرش - دادند. ليکن عباس بر آن تمسخر زد و بر ايمان و عقيده‏اش و دفاع از آرمان مقدسش افزوده شد. شجاعت و دلاوري حضرت عباس (عليه‏السلام) در روز عاشورا براي به دست آوردن سودي مادي از اين زندگي نبود، بلکه دفاع از مقدسترين آرمانهاي مجسم در نهضت برادرش سيدالشهداء بزرگترين مدافع حقوق محرومان و ستمديدگان به شمار مي‏رفت.