و اما جهاد به زبان، پس مقصود از آن وعظ و موعظه است که يک درجه از امر
[ صفحه 173]
به معروف و نهي از منکر است و در قرآن فرموده: کنتم خير امة اخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر [1] بس است در فضيلت وعظ، آنکه اين از افعال حق تعالي است که فرموده: يعظکم الله [2] و مقام حضرت رسالت است: قل انما اعظکم بواحدة ان تقوموا الله [3] و عامه و خاصه روايت کردهاند: در حضور مبارک حضرت رسول صلي الله عليه و آله مذاکره از دو مرد شد که يکي بعد از نماز واجب بمواعظ و نصايح و تعليم مردم مشغول ميشد و يکي شبها را به عبادت و روزها را به روزه مشغول بود. پس عرض کردند: کداميک افضل هستند؟ فرمود: فضل الاول علي الثاني کفضلي علي ادنيکم فضيلت مرد اول بر دوم مثل فضيلت من است بر پستترين شماها [4] و به روايت ديلمي در ارشاد القلوب چنين است فضل الاول کفضلي علي الانام يعني فضيلت و مزيت مرد اول بر مرد دوم مثل فضيلت من است بر مردم و در کتاب بحار است که ما تصدق الناس بصدقة مثل علم ينشر [5] يعني تصدق ندادهاند مردم به صدقهاي مثل علمي که منتشر شود به گفتار يا کتابت. حضرت ابوالفضل عليهالسلام سه مرتبه از جهاد را در کربلا نمود بلکه جهاد اکبر که جهاد با نفس است نمود و در ابواب لاحقه شرح و بيان آن خواهد شد. اين بود که ابيعبدالله عليهالسلام بعد از شهادت آن مظلوم فرمود:
و جاهدت في الله حق جهاده [6] .
[ صفحه 175]
|