اما در باب جهاد به مال که عبارت از صرف نمودن مال است در راه خداوند که آن يک مرتبه از موت احمر است و جهاد با نفس است به زبان عرفا در مصرف غزوات في سبيل الله و صدقات جاريه از مستحب و واجب و دادن زکوة و خمس و غيره و اجر و ثواب آن در اخبار [ صفحه 171] کثيره مذکوره است. خداوند در قرآن مي‏فرمايد: انه لحب الخير لشديد [1] يعني فرزند آدم مال دنيا را سخت دوست دارد، پس اگر براي خدا از مال خود گذشت مجاهده با نفس کرده و نزد خدا مقام عالي و اجر عظيم دارد و مکرر خداوند در مدح انفاق کنندگان فرمود: و يطعمون الطعام علي حبه مسکينا و يتيما و اسيرا [2] چه آنکه بسي هست پسر آدم از جان مي‏گذرد و براي صرف مال حاضر نيست، يا خود را به زحمت‏ها مي‏اندازد براي جمع مال يا به عذاب خداوند گرفتار مي‏کنند به واسطه‏ي بخل و عدم انفاق چنانچه از حضرت باقر عليه‏السلام است: الذي يمنع الزکوة يحول الله ما له يوم القيمة شجاعا من نار له ريمتان فيطرقه ثم يقال له الزمه کما لزمک في الدنيا [3] . يعني کسي که منع مي‏کند زکوة را خداوند در قيامت آن مال را مي‏گرداند به مار عظيمي از آتش که دودهن داشته باشد و طوق زند به گردن او و گفته شود به او که ملازم او باش چنانچه در دنيا از او جدا نشدي و فرمود حضرت صادق عليه‏السلام علي الرواية: کسي که منع کند قيراطي از زکوة را نه مومن است و نه مسلم و نه احترام دارد [4] در کتاب علي عليه‏السلام اذا منعوا الزکوة وقتي که منع زکوة نمودند زمين منع مي‏کند برکات خود را از زراعت و ميوه و معدنها و پيغمبر صلي الله عليه و آله فرمود پنج نفر را از مسجد بيرون کردند، براي آنکه زکوة نمي‏دادند [5] و خطاب مي‏شود به تارک زکات مت ان شئت يهوديا و ان شئت نصرانيا [6] و منجمله از واجبات مالي خمس است، ثواب و اجر آن براي مؤمنين بسيار است و در باب عقاب و عذاب تارک آن در کتاب بحار است. نقل شده در باب خمس، توقيع امام زمان (عج): [ صفحه 172] بسم الله الرحمن الرحيم لعنة الله و الملائکة و الناس اجمعين علي من استحل من اموالنا درهما [7] . يعني لعنت خدا و ملائکه و تمام مردم بر کسي که حلال بداند درهمي از حقوق ما را. و از ابي‏بصير روايت شده: قال قلت لابي جعفر عليه‏السلام اصلحک الله ما ايسر ما يدخل به العبد النار قال من اکل من مال اليتيم درهما و نحن اليتيم [8] ابوبصير مي‏گويد به حضرت باقر عليه‏السلام عرض کردم: کمتر چيزي که بنده به سبب آن داخل در آتش مي‏شود چيست؟ فرمود کسي که بخورد از مال يتيم درهمي را و مائيم يتيم و صدوق عليه الرحمة فرموده: اليتيم منقطع القرين [9] و عن ابي عبدالله انما يکون اشد الناس احوالا يوم القيمة اذا قام صاحب الخمس فقال يا رب خمسي [10] . بدترين حال مردم روز قيامت وقتي است که صاحب خمس برخيزد و حق خمس خود بخواهد. «و عن ناحية المقدسة و من اکل من اموالنا شيئا فانما ياکل في بطنه نارا و سيصلي سعيرا [11] . روايت از امام عصر (عج) رسيده است که فرموده‏اند: هر کس از اموال ما چيزي را بخورد همانا آتش را وارد شکم خود کرده است و به زودي وارد آتش مشتعل خواهد شد». در حديث وارد است که درجه‏ي ثواب صدقه و احسان مراتبي دارد يک بر ده حسنه خداوند عطا فرمايد و آن صدقه به فقير سالم است و يک بر هفتاد صدقه بر عاجز است و يک بر صد آن صدقه برحم است و صدقه يک بر هفتصد است و آن به والدين است و يک بر هفتصد هزار عوض مي‏دهد و آن صدقه بر اهل علم دين است که از تمام اينها بالاتر است چرا که حيات اسلام و دين مردم به علم است و آنچه مردم از دين شنيده و مي‏دانند از اهل علم است. به وسيله اين قشر شنيده و مي‏دانند

[1] سوره‏ي عاديات آيه‏ي 8. [2] سوره‏ي دهر (انسان) آيه‏ي 8. ترجمه: و در راه دوستي او (يعني خداوند) بر فقير و يتيم و اسير طعام مي‏دهند. [3] ميزان الحکمه ج 2 ص 1149 به نقل از بحارالانوار ج 93 ص 8. [4] تذکرة الفقهاء ج 1 ص 200. [5] همان. [6] الغدير (علامه اميني) ج 3 ص 155. ترجمه: بمير اگر خواهي يهودي باشي و اگر خواهي نصراني (يعني مسلمان نيستي). [7] احتجاج طبرسي ج 2 ص 300. [8] وسائل الشيعه ج 12 ص 183. [9] ترجمه: يتيم آن کسي است که حقش را از او گرفته‏اند. [10] من لا يحضره الفقيه ج 2 ص 43. [11] احتجاج طبرسي ج 2 ص 299.