در کتب معتبر اهل سنت و تمام کتب شيعه، رفتار و حالات کفرآميز معاويه از زمان پذيرش اجباري اسلام تا اعمال پس از فوت پيامبر صلي الله عليه و آله و در زمان خلفا، حضرت علي عليه‏السلام، امام حسن مجتبي عليه‏السلام و امام حسين عليه‏السلام به تفصيل بيان شده است. با توجه به اين که در زمان قدرت معاويه احاديث بسياري با پول و سياست او جعل گرديد و بدعت‏هاي بسياري پايه‏گذاري شد، تا آنجا که او با آن سابقه و با آن مسلماني، در ميان اهل سنت «خال المؤمنين» يا (دايي مؤمنين) لقب گرفت و کاتب وحي قلمداد گرديد، و هر چه جنايت نمود به عنوان اجتهاد و تشخيص فردي او توجيه گرديد. به اختصار دلايلي را بر کفر و ملعون بودن معاويه از قرآن و روايات از منابع اهل سنت ذکر مي‏کنيم. در زمان فتح مکه ابوسفيان، پدر معاويه در مواجهه با درياي رحمت پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله پس از آن ظلم‏ها و شکنجه‏هايي که بر مسلمين نموده بود، مورد عفو قرار گرفت و به اجبار اظهار اسلام نمود. معاويه با شنيدن اظهار اسلام ابوسفيان نامه‏ها براي پدر نوشت و او را توبيخ و سرزنش نمود که چرا مسلمان شدي. آنگاه که اسلام در جزيرةالعرب و خارج آن گسترش يافت، خودش به ناچار اظهار اسلام نمود و به همين خاطر در بين مسلمين موهون بود. [ صفحه 216] پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله به اصرار و تقاضاي عمويشان عباس - هم چنان که مسلم و ديگران نوشته‏اند - معاويه را کاتب بعضي مراسلات و نامه‏هاي خود نمودند تا از خجلت و شرمساري بيرون آيد. ثعلبي، فخر رازي و بسياري از مفسران بزرگ اهل سنت در تفسير آيه 60 سوره‏ي بني‏اسرائيل و ماجراي شجره ملعونه در قرآن - که مي‏فرمايد: (... و الشجرة الملعونة في القرآن...) - رؤياي پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله را بيان کرده‏اند که بني‏اميه مانند بوزينگان بر فراز منبر پيامبر بالا و پايين مي‏رفتند. قرآن، درخت نسل بني‏اميه را به شجره ملعونه تشبيه نموده که اگر معاويه ريشه‏ي آن نباشد، مسلما تنه و شاخه اصلي آن است. خداوند متعال در سوره‏ي احزاب مي‏فرمايد: (ان الذين يؤذون الله و رسوله لعنهم الله في الدنيا و الآخرة و اعد لهم عذابا مهينا) [1] . «به راستي کساني که خداوند متعال و پيامبرش را آزار نمايند در دنيا و آخرت مورد لعنت خداوند قرار مي‏گيرند و عذاب خوار کننده‏اي براي آنان فراهم شده است». آيا آزار اميرمؤمنان علي عليه‏السلام و دو ريحانه‏ي پيامبر خدا صلي الله عليه و آله امام حسن و امام حسين عليهماالسلام و آزار و کشتار صحابه‏ي خاص و مؤمنان راستين توسط معاويه، آزار و اذيت پيامبر خدا صلي الله عليه و آله نيست تا لعنت الهي را شامل حال او گرداند؟ آيات بسياري که راجع به ظلم و ظالمين است و لعنت الهي را بر ظالمين تصريح مي‏نمايد و به صراحت حکم مي‏کند که هر ظالمي ملعون است و هيچ کس نيست که ظلم‏هاي آشکار معاويه را انکار نمايد. [ صفحه 217] خداوند متعال در سوره‏ي نساء مي‏فرمايد: (و من يقتل مؤمنا متعمدا فجزاءه جهنم خالدين فيها و غضب الله عليه و لعنه و اعدله عذابا عظيما) [2] . «و هر کس مؤمني را از روي عمد بکشد، پس جهنم جزاي اوست که در آن جاودان خواهد ماند و غضب و لعنت خداوندي براي اوست و عذاب بزرگي در انتظار اوست». به صراحت تاريخ و کتب معتبر اهل سنت معاويه در قتل عام و خاص افراد بسياري شرکت داشته است و امثال حجر بن عدي و همراهانش و نيز بسر بن ارطاة و سي‏هزار مؤمن همراهش و محمد بن ابي‏بکر و مالک اشتر و عمار ياسر و بسياري ديگر را در جنگهاي صفين و به صورتهاي ديگر به قتل نرسانده است. از همه مهم‏تر (بنا به روايت مسعودي، ابن‏عبدالبر، ابوالفرج اصفهاني، محمد بن سعد در «طبقات» سبط ابن جوزي و ديگران) به دستور و تطميع معاويه امام حسن مجتبي عليه‏السلام ريحانه‏ي رسول الله صلي الله عليه و آله به دست همسرش اسماء جعده به وعده‏ي دريافت يک‏صد هزار درهم و ازدواج با يزيد به شهادت نايل گرديد. از جمله دلايل آشکار بر کفر معاويه و ضرورت لعن معاويه، سب، شتم و لعن نمودن حضرت علي عليه‏السلام توسط او و به امر او به طوري که به دستور او سال‏ها بر فراز منابر، قنوت نمازها و خطبه‏هاي نماز جمعه (به روايت شيعه و اکثر علماي اهل سنت) اين بدعت و عمل زشت انجام مي‏شد و چه بسيار مسلمانان پاکدل که به جرم لعن ننمودن مولاي متقيان عليه‏السلام شکنجه گشتند و به قتل رسيدند. به طور قطع کسي که امام الموحدين و اميرالمؤمنين، برادر پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و همسر حضرت زهرا عليهاالسلام را در زمان حيات و پس از مرگ سب و لعن نمايد، يا امر [ صفحه 218] به آن کند، ملعون و کافر است؛ زيرا علماي بزرگ اهل سنت با الفاظ گوناگون از پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله نقل کرده‏اند که حضرتش فرمود: من سب عليا فقد سبني و من سبني فقد سب الله. هر که علي عليه‏السلام را دشنام دهد مرا دشنام نموده و هر کس مرا سب و شتم نمايد، خداوند متعال را دشنام داده است. تا جايي که ابن‏حجر هيثمي در «صواعق المحرقه» از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله چنين روايت را نقل نموده که آن حضرت فرمود: من سب اهل بيتي فانما يرتد عن الله و الاسلام و من آذاني في عترتي فعليه لعنة الله. هر کس اهل‏بيت مرا دشنام دهد، نسبت به خداوند متعال و اسلام مرتد شده است و هر کس در خاندان من، مرا آزار دهد، پس لعنت خداوندي بر او باد. احمد حنبل نيز در «مسند» خود به طرق متعدد نقل نموده که پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمودند: من آذي عليا بعث يوم القيامة يهوديا او نصرانيا. هر که علي عليه‏السلام را آزار نمايد، روز قيامت يهودي، يا نصراني برانگيخته خواهد شد. بنابراين، سب، لعن و دشنام به علي عليه‏السلام دشنام به پيامبر صلي الله عليه و آله و پروردگار است. و به طور مسلم از ضروريات دين مقدس اسلام اين است که هر کس به پيامبر و خداوند دشنام دهد، کافر، نجس و قتلش هم واجب است، در نتيجه معاويه ملعون و کافر است. [3] . [ صفحه 219]

[1] سوره‏ي احزاب آيه‏ي 57. [2] سوره‏ي نساء آيه‏ي 93. [3] برگرفته از کتاب «پرتوي از غدير» ص 273 - 224، اثر ارزشمند دانشمند محترم حضرت آيت‏الله مهدي حائري تهراني رضوان الله تعالي عليه.